Particuliere beleggers benadeeld met aankoop landbouwgrond

Het leek zo lucratief: koop een stuk landbouwgrond voor een aantrekkelijke prijs per vierkante meter en verkoop het met enorme winst als er straks op gebouwd mag worden. De handel in kavels landbouwgrond heeft de afgelopen jaren een vlucht genomen. Veel kleine particuliere beleggers gokten erop dat de grond vroeg of laat gebruikt gaat worden voor woningbouw. Er is immers een enorm tekort aan huizen. Grond die wordt aangewezen voor woningbouw is veel meer waard dan landbouwgrond. De winst lag dus voor het oprapen. Alleen kwam er vaak niets terecht van bouwplannen. Notarissen die bij de transacties betrokken waren, wezen de kopers niet voldoende op de risico’s die zij namen.

700 miljoen investeringen in landbouwgrond

Particulieren investeerden inmiddels ruim 700 miljoen euro in de aankoop van losse kavels landbouwgrond, in de hoop dat ze hun investering voor veel meer weer van de hand kunnen doen zodra er op de grond gebouwd mag worden. Maar in veel gevallen levert de handel in kavels landbouwgrond alleen maar enorme verliezen en daardoor veel frustratie op. In 2020 werden al notarissen voor de tuchtraad en de rechter gedaagd, één ervan werd vanwege deze dubieuze handel zelfs uit het ambt gezet. Jeroen Rheinfeld, bijzonder hoogleraar agrarisch recht, voorziet een ‘stroom aan jurisprudentie’ met zaken tussen gewiekste handelaren, onwetende particulieren en notarissen die hun rol van waakhond bij de handel in kavels landbouwgrond niet serieus genoeg nemen.

De handel in landbouwkavels is voor notarissen zeer lucratief

Een handelaar in grond die een weiland opkoopt, knipt de kavel in soms tientallen stukken van soms maar enkele tientallen vierkante meters. Particulieren kopen de grond in de hoop op waardevermeerdering als er gebouwd gaat worden. De notaris passeert de aktes, allemaal stuk voor stuk, voor enkele honderden euro’s per procedure. Een notaris moet alert zijn als hij steeds weer zaken doet met dezelfde grondhandelaar. Vaak zijn koper en verkoper niet aanwezig bij de overdracht en wordt er gebruik gemaakt van een volmacht. Dat maakt de handel nog onduidelijker.

Schadevergoeding voor de kopers

Behalve dat een notaris inmiddels uit zijn ambt is gezet, heeft ook minstens één notaris een berisping gekregen, waartegen deze niet in beroep ging. Daarnaast heeft een advocaat die de belangen van meerdere particuliere beleggers behartigt, inmiddels in 2 zaken een regeling voor schadevergoeding getroffen, voor de helft van de aankoopsom inclusief rente. Het ligt in de lijn der verwachting dat er in de toekomst meer van dit soort zaken zullen worden gevoerd. De notaris die door het Gerechtshof uit zijn ambt werd gezet overweegt overigens tegen deze uitspraak in cassatie te gaan.

Bron: Het Financieele Dagblad