Oude gebouwen, nieuwe kansen

11 mei 2020

Oude gebouwen die geen functie meer hebben, doen steden geen goed. Architecten zien kansen. Ze kunnen gebruikt worden om nieuwe groene trekpleisters mee te creëren. Zo worden bijvoorbeeld op verschillende plekken oude winkelcentra en parkeergarages omgetoverd tot groene parken. Een plek om lekker te ontspannen, zeker op warme dagen.

Functieverlies van gebouwen

Veel oude gebouwen verliezen hun functie. Winkelcentra die minder of helemaal niet bezocht worden sinds de opkomst van online winkelen bijvoorbeeld. In steden waarin groen dungezaaid liggen allerlei kansen om deze gebouwen duurzaam te benutten. In China is het Nederlandse architectenbureau MVRDV op de wijze in de stad Tainan aan de slag gegaan. Er werden bijvoorbeeld boom- en plantsoorten uit de regio terug naar de stad gebracht.

Ruimte om te groeien

In het oude China Town Mall is een groene oase neergezet. Naast de bomen en planten speelt ook water een belangrijke rol. De aangelegde parken krijgen de ruimte om te groeien. Het park is iedere dag tot 22.00 open voor iedereen in de stad om te bezoeken. In de nachtelijke uren wordt het verlicht met kleine lampjes voor een sprookjesachtig tafereel.

Weinig middelen nodig

Tainan Spring, zoals het oude gebouw nu heet, is met weinig middelen opgebouwd. Nu is het een bijzondere ontmoetingsplek. Bovendien helpt het in de strijd tegen de hitte in de stad. Iedereen kan hier een plekje vinden. Er is waarde toegevoegd aan de stad, juist door iets eruit weg te halen.

Oude gebouwen, nieuwe kansen

Mogelijkheden in Nederland verkennen

Ook in Nederland is er leegstand in zowel nieuwere als oude gebouwen. Ook waardedaling van vastgoed en hittestress in de steden speelt hier meer en meer een rol. In Heerlen is daarom het plan Less Building – More People ontwikkeld. In dit plan worden de bovenste verdiepingen van warenhuizen gebruikt voor groene polderaken. Waarmee de omgeving ook meer waard wordt.

Afwijken van de norm

Het plan komt voort uit een prijsvraag. Daarin werd naar nieuwe concepten gezocht om het daklandschap van de stad aan te pakken. Het is dan ook opvallend dat het plan zich eigenlijk niet richt op de daken, maar op de bovenste verdiepingen. Juist omdat de verdiepingen meer gewicht kunnen hebben dan het dak, is het polderdak te realiseren.

De juiste balans

Zowel in China als in Heerlen is gekozen om niet het gehele gebouw weg te halen, of de hele bovenlaag weg te nemen. Het gaat om gedeelten. Het is belangrijk om nieuwe, bruisende plekken te creëren, naast de delen die je wel laat staan in de steden.

Nieuwe visie nodig

Het wegnemen van een aantal vierkante meters in oude gebouwen, worden de resterende vierkante meters meer waard. Soms kan dit zelfs voor een heel gebied een vermeerdering van de waarde betekenen. Dit wijkt natuurlijk af van de strategie om meters te behouden. Ook stedelijke besturen zien vaak nog meer in een nieuw gebouwd icoon, dan in gedeeltelijke sloop van oude gebouwen.

Goed te bekostigen

Door de voorbeelden in Tainan en Heerlen is echter te zien dat waardevermeerdering niet duur hoeft te zijn. Tegen een lage prijs zijn aantrekkelijke, groene plekken in stad te realiseren. Daarmee is een voorbeeld gesteld voor de rest van de wereld.

Bekende andere voorbeelden

Er zijn meer voorbeelden te vinden. Zo is in de Zuid-Koreaanse hoofdstad niet een gebouw, maar een oude snelweg veranderd in een groen park met de lengte van een kilometer. Hier is alle ruimte voor wandelaars. Doordat mensen er graag verblijven, zorgt een stad ervoor dat de plekken vanzelf weer aantrekkelijker worden. Less is more op die manier. Zeker in tijden van crisis, kan dit dus een belangrijke stap voorwaarts zijn.

Bron: Het Financieele Dagblad