Ombudsmannen bezorgd over huisuitzettingen in Nederland

31 januari 2023

Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen en Nationale Kinderombudsman Margrite Kalverboer zijn bezorgd over de procedure bij huisuitzettingen. Het komt volgens hen te vaak voor dat degenen die uit hun huis worden gezet op straat belanden. Zeker als daarbij kinderen zijn betrokken is dat een zeer ongewenste situatie. In een gezamenlijk rapport vragen de Ombudsmannen hiervoor aandacht bij het kabinet.

Schending van mensenrechten

Het komt volgens de Ombudsman en Kinderombudsman te vaak voor dat burgers die uit hun woning worden gezet thuisloos raken. Dit is in strijd met internationale verdragen die ook door Nederland zijn ondertekend. Het huidige tekort aan woningen zorgt ervoor dat mensen die uit hun huis worden gezet genoegen moeten nemen met bijvoorbeeld een vakantiewoning, een plek in een opvang voor dak- en thuislozen of ze moeten een beroep doen op familie of vrienden.

Huisuitzetting is niet verboden

Het is op zich niet verboden om bewoners uit hun huis te zetten. Dit kan bij het veroorzaken van extreem veel overlast, bij een grote drugsvondst of bij een grote betaalachterstand met huur of hypotheek. Maar dit mag volgens een verdrag van de Verenigde Naties niet leiden tot dakloosheid. Alleen overkoepelend orgaan van woningcorporaties Aedes houdt het aantal huisuitzettingen bij. Dat waren er in 2021 zo’n 1.400. De verhuurder of de hypotheekverstrekker moet toestemming vragen voor een uithuiszetting bij de rechter. Alleen bij een grote drugsvondst ligt die bevoegdheid bij de gemeente. Die kunnen in zo’n geval een woning sluiten voor een bepaalde periode.

Ombudsmannen bezorgd over huisuitzettingen in Nederland

Gemeenten moeten helpen

Als een huisuitzetting dreigt dan wordt de gemeente hierover geïnformeerd. Meestal gaat zo’n melding naar de Sociale Dienst. Die controleren of het mogelijk om een cliënt gaat en kunnen vaak ook hulp bieden bij schuldsanering. Kinderen zijn vaak de dupe bij een huisuitzetting. De tijdelijke woonsituatie is in veel gevallen verre van ideaal. Kinderen verliezen daardoor hun veilige thuisbasis, aldus de Kinderombudsman. Bij alleenstaande moeders is er bovendien het risico dat zij een beroep doen op mensen met foute bedoelingen, waardoor de situatie nog verder verslechtert.

Wetgeving noodzakelijk

De beide Ombudsmannen geven aan dat wetgeving noodzakelijk is. Hier ligt een taak voor minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting. Hij moet ervoor zorgen dat de mensenrechten worden gerespecteerd bij een huisuitzetting. Verder pleiten zij in hun rapport voor goede en duidelijke communicatie met de betrokken burgers. Daarnaast zouden zij automatisch rechtsbijstand moeten krijgen om hun belangen zo goed mogelijk te waarborgen.

Bron: NRC