Wooncoöperaties moeten de woningbouw in Nederland helpen vlot trekken

De wooncrisis in Nederland is nog steeds in volle gang. De regering wil dat er jaarlijks 100.000 nieuwe woningen worden gebouwd, maar tot nu toe wil dat nog niet echt lukken. De teller blijft steken bij zo’n 70.000 woningen per jaar. Daar komt bij dat de woningbouw onder druk staat van hogere grondstofprijzen, capaciteitstekorten en het stikstofprobleem. De politiek ziet kansen voor wooncoöperaties. In andere Europese landen zoals Oostenrijk en Zweden zijn die er al. In Nederland is hun aantal nu nog gering. Het kabinet noemt deze optie in de Woon- en Bouwagenda voor Nederland. Nu nog zorgen dat deze coöperaties daadwerkelijk van de grond komen.

Financiën vormen struikelblok

Het probleem bij het opstarten van wooncoöperaties vormen de financiën. Uitgangspunt is dat er geen winstoogmerk is. Daarmee moet worden gewaarborgd dat de woningen betaalbaar zijn. Ook op de langere termijn moet de coöperatie maatschappelijk belang aantonen. Maar daardoor kampt een wooncoöperatie wel met de nodige problemen. Er ontstaat vaak een gat in de financiering tussen wat de leden kunnen opbrengen en wat de bank wil financieren. Daarnaast zijn de huidige grondprijzen door een coöperatie niet op te brengen. Hier moet de overheid dus een rol in spelen.

Amsterdam geeft het goede voorbeeld

In Amsterdam is de ambitie dat uiteindelijk zo’n 10% van het woningaanbod door wooncoöperaties wordt gerealiseerd. Daarom is de gemeente voortvarend gestart om initiatieven te ondersteunen. Amsterdam heeft in 2020 in totaal 14 locaties aangeboden waar woningen kunnen worden gebouwd door coöperaties. Voordeel voor de hoofdstad is dat zij relatief veel grond in eigendom heeft. Deze kan door middel van erfpacht aan de coöperatie worden overgedragen. Voor het uitgeven van bouwlocaties is een speciale procedure ontwikkeld. De winnende coöperatie kan geld lenen van de gemeente voor de planfase en ook voor de bouw van de woningen.

Projecten in Amsterdam

Omdat Amsterdam voorop loopt, zijn hier al een aantal projecten gestart. Zo is er wooncoöperatie De Warren. Zij kregen een bouwlocatie op IJburg. Het complex bestaat uit 20 middeldure huurwoningen en 16 sociale huurwoningen. Die worden vanaf begin 2023 in eigenbeheer verhuurd aan de leden. Er is gekozen voor duurzaam bouwen. Dit is te zien aan de zonnepanelen op het dak van het gebouw, dat een houtskelet als basis heeft. Verder kunnen de bewoners gebruikmaken van een elektrische deelauto. De Nieuwe Meent is een wooncoöperatie die mocht gaan bouwen op een locatie in de Watergraafsmeer. Dit gebouw telt uit 15 sociale huurwoningen. Daarnaast zijn er 25 appartementen die zijn bedoeld voor 5 woongroepen. Dit complex wordt grotendeels gebouwd met circulair materiaal en uiteraard wordt ook hier gebruik gemaakt van duurzame energie. Dit project moet nog gebouwd worden. Vanwege de gestegen kosten en de hogere rente zijn er wel zorgen of de realisatie uiteindelijk gaat lukken.

Bron: Het Financieele Dagblad