Aangepaste regels laten corporaties sneller bouwen

Corporaties zullen een belangrijke rol spelen in de nasleep van de coronacrisis. De koopsector lijkt nu geen hinder te ondervinden, want er blijft voldoende vraag. Toch zal de economie flink krimpen, waardoor het inkomen van Nederlanders daalt. Een deel van hen kan zich hierdoor geen koopwoning veroorloven.

Gevolgen coronacrisis voor de huizenmarkt komen later

De ontwikkelingen maken het voor iedereen gemakkelijk mogelijk om de toekomst te voorspellen. Op termijn zal de koopsector de gevolgen ondervinden. Daarnaast zullen ook de duurdere huurwoningen onder druk komen te staan.

Problemen met het bouwen

Corporaties ondervinden vooralsnog problemen rondom het bouwen. Dit is dan ook het grootste probleem. Er was al een achterstand en er worden steeds minder vergunningen afgegeven. Van terugdringen van het woningtekort is daardoor eigenlijk geen sprake. Gezien de huidige stand van zaken zou minder woningbouw ongewenst zijn. Zeker ook omdat na een crisis de kosten vaak sterk stijgen.

Samen doorbouwen

De overheid, banken, brancheverenigingen en bouw- en technieksector kwamen met de gezamenlijke verklaring ‘Samen doorbouwen aan Nederland’. Hier is direct al kritiek op. Juridisch en financieel is er te weinig ruimte, vinden corporaties. Projectontwikkelaars zien te weinig mogelijkheden om te bouwen. Wensen en eisen worden inmiddels naar overheden doorgespeeld door verschillende stakeholders. Zeker nu het Rijk meer en meer de regie neemt.

Snelheid is geboden

Het is belangrijk dat er tempo wordt gemaakt. Nieuwe maatregelen moeten eigenlijk direct ingaan. Dit is lang niet altijd het geval. Vorig jaar werd 2 miljard voor woningbouw gereserveerd. De helft ging op aan korting op verhuurderheffing bij corporaties. De voorwaarde was dat de woningen pas over 5 jaar klaar hoefden te zijn.

Wachten op beoordeling

De andere helft van dit miljardenbedrag gaat naar gemeenten. Het proces om hiermee aan de slag te gaan is al in gang gezet. Het aanvragen van de bouwsubsidies kan pas in de zomer worden beoordeeld. Daardoor gaat het allemaal langzamer dan zou moeten in de huidige situatie.

Projecten liggen op voorraad

Het is belangrijk om opdrachtgevers meer mogelijkheden te bieden. Hiervoor zijn effectieve maatregelen nodig. De opdrachtgever zorgt voor een realisatie. Dit gaat dus bijvoorbeeld om corporaties en projectontwikkelaars. Een belangrijk punt is dat de bouw vaak pas begint bij 70% verkoop vooraf. Lukt dit niet, dan blijft het project op voorraad liggen.

Effect van de crisis

Juist om die reden is het bouwen door corporaties belangrijker aan het worden. De grens van 70% zal door de crisis steeds minder vaak gehaald worden. Een voorstel is dat het Rijk nu woningen opkoopt om te verhuren, zodat de bouw toch kan beginnen. Hier kan het Rijk ook gevolgen van ondervinden. Die heeft immers geen ervaring met verhuur en krijgt de moeilijke woningen toegeschoven. Dit kan flink duur worden.

Kansen in het middensegment

Het kan allemaal wel goedkoper. Vroeger speelden corporaties een belangrijke rol in anticyclisch bouwbeleid. Dit zou nu weer het geval kunnen zijn. Zeker wanneer zij de rol van opdrachtgever op zich nemen. De laatste jaren is veel ruimte in het middensegment ontstaan door te veel regels. Minder regelgeving zou stimulerend werken.

Minder regels gewenst

De oplossing is te vinden in het schrappen van regelgeving. Een voorbeeld kan een tijdelijke ontheffing van de staatsteunregel zijn. Dit maakt het mogelijk om nieuwe woningen boven de liberalisatiegrens te bouwen. Denk aan de grens van €850,- per maand. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw kan garant staan.

Een beter rendement

Het rendement wordt hierdoor ook hoger. De financiering kan dankzij het garantstaan gemakkelijk worden verzorgd. Het is wel belangrijk om ook de markttoets niet langer toe te passen. Zo komt er veel meer ruimte voor woningcorporaties om te bouwen. Tot slot kunnen ook onverkochte koopwoningen in huur worden omgezet.

Bron: Het Financieele Dagblad