Is er nog toekomst voor de sociale woningbouw in Nederland?

De sociale woningbouw heeft het moeilijk in Nederland. Sinds in 2013 de verhuurdersheffing werd ingesteld is de bouw van vooral sociale huurwoningen in de afgelopen jaren sterk afgenomen. Hierdoor moeten woningcorporaties en andere verhuurders op jaarbasis in totaal zo’n 2 miljard aan belasting betalen. Waren dat er in 2013 nog zo’n 30.000, in 2018 blijft de teller steken op 12.000 nieuwe woningen. Daar komt bij dat in de afgelopen jaren ook veel sociale huurwoningen zijn verkocht. Daarmee daalde het aantal beschikbare woningen voor mensen met een laag inkomen met ruim 110.000 tot ongeveer 2 miljoen.

Van de plannen in 2013 is weinig terechtgekomen

VVD minister Stef Blok voorspelde in 2013 dat sociale huurwoningen in de toekomst steeds minder nodig waren. Nederlanders zijn ondernemers, dus er zouden steeds meer mensen komen die voor zichzelf begonnen. En zij konden dan een eigen huis bouwen. Dat eerste klopte: gedwongen door de economische crisis begonnen veel mensen een eigen bedrijf. Het tweede deel van de voorspelling bleek echter een utopie: Veel zzp’ers kunnen van de inkomsten uit eigen bedrijf maar amper rondkomen. Ze zijn feitelijk geen ondernemers maar mensen die niet in loondienst worden genomen omdat dat te duur is voor hun opdrachtgevers. Deze groep ondernemers is dus wel degelijk aangewezen op sociale woningbouw. Als je als zzp’er de wens hebt om in Amsterdam te wonen dan sta je zo’n 12 jaar op de wachtlijst.

Weinig kansen voor jonge architecten

Waar in het verleden architecten werden gevraagd om woningen en woonblokken te ontwerpen voor de corporaties gebeurt dat nu nauwelijks nog. Vanwege geldgebrek kiezen de corporaties steeds vaker voor rechttoe rechtaan woningen die qua ontwikkeling weinig geld kosten. Ook particuliere investeerders weten jonge ambitieuze architecten maar moeilijk te vinden. Zo krijgen ze geen kans om door te breken en hun naam te vestigen. Er zijn nog wel uitzonderingen, zoals een nieuw blok sociale huurwoningen in de Persoonshaven in Rotterdam, ontworpen door architect Hans van der Heijden. Maar als er niets verandert dan zullen ook startende architecten binnenkort op zoek moeten naar een goedkope sociale huurwoning omdat ze onvoldoende opdrachten krijgen.

Bron: NRC Next