Fords om in te Wonen: De Kiefhoek in Rotterdam
17 januari 2024
J.J.P. Oud ontwierp in 1925 de Kiefhoek in Rotterdam, een wijk met woningen bedoeld voor gezinnen met vier à zes kinderen. Deze ‘Wohnungen für das Existenzminimum’ werden later vergeleken met T-Fords, maar bleken al snel gammel. Dit artikel onderzoekt de geschiedenis en transformatie van deze opmerkelijke wijk.
Open Gordijnen en Nederlandse Tradities
Nederland staat bekend om open gordijnen, mogelijk voortkomend uit calvinistische tradities of de pronkzucht van het kerngezin. Deze gewoonte geeft een inkijkje in de Nederlandse huiselijkheid.
De Kiefhoek: Oorspronkelijk Ontwerp
Oud’s ontwerp voor de Kiefhoek omvatte 294 rijtjeswoningen, ambachtelijk gebouwd volgens de esthetische principes van De Stijl. Deze moderne woningen werden vergeleken met T-Fords, maar vertoonden al snel structurele problemen.
Van T-Fords naar Gammel Koetsen
Na oplevering in 1930 bleken de woningen in de Kiefhoek snel te verzakken, waardoor ze hun oorspronkelijke allure verloren. Na vijftig jaar werden de woningen gesloopt en herbouwd vanwege structurele problemen en het iconische karakter van de wijk.
Transformatie naar Hedendaagse ‘Fords’
De tweede Kiefhoek, voltooid in 1995, is geen replica maar een moderne interpretatie. Ontworpen door Wytze Patijn, omvat het nu 190 grotere woningen met betere funderingen. De gevels behouden de oorspronkelijke uitstraling, zij het met enkele aanpassingen.
Hedendaagse Kiefhoek: Een Mix van T-Fords en Moderne Woningen
Met 190 woningen uit de jaren negentig behoudt de Kiefhoek zijn historische uitstraling. De oorspronkelijke T-Fords zijn getransformeerd naar hedendaagse ‘Fords’ die de erfenis van de iconische wijk levend houden.
Conclusie
De Kiefhoek in Rotterdam is een fascinerend voorbeeld van architectonische evolutie. Van de oorspronkelijke, door Oud ontworpen ‘T-Fords’, die ongeschikt bleken, tot de hedendaagse interpretatie met moderne woningen die het historische karakter behouden. Deze transformatie weerspiegelt de voortdurende ontwikkeling van Nederlandse woningbouw door de eeuwen heen.
Over de Serie ‘Huiswaarts’
‘Huiswaarts’ onderzoekt de rijke geschiedenis van Nederlandse woningbouw, van 17e-eeuwse grachtenhuizen tot moderne vinexwijken. In deze serie belicht Bernard Hulsman verschillende soorten woonhuizen en wijken door de eeuwen heen.
Bron: NRC