Dreigende funderingscrisis in Nederland: een miljoen huizen in gevaar

2 januari 2024

Zorgen over funderingen van een miljoen huizen

Nederland staat voor een potentieel grootschalige funderingscrisis, met mogelijk een miljoen huizen die risico lopen op verzakking. Het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) rapporteert een jaarlijkse toename van problemen in risicogebieden. Ondanks herhaalde oproepen voor plannen en maatregelen, ontbreekt het momenteel aan gecoördineerd leiderschap.

Stijging van meldingen en urgentie voor herstel

In 2023 ontving het KCAF 25 procent meer meldingen dan het voorgaande jaar, vooral van woningen op kleigrond die door droge zomers met bodemdaling te maken hebben. Ongeveer 80.000 woningen vereisen aanzienlijk funderingsherstel, erkend door demissionair minister Hugo de Jonge. Een onafhankelijk advies van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) is ingewonnen, met het oog op een nationale aanpak die uitvoerbaar en rechtvaardig is.

Oorzaken van funderingsproblemen: grondsoorten en klimaatverandering

Funderingsproblemen variëren met de grondsoort; zandgronden hebben minder problemen dan veen- en kleigronden. Veel gebouwen op veengrond, vooral die voor 1980 zijn gebouwd op houten palen, lijden aan paalrot. Klimaatverandering en droge zomers veroorzaken ook inklinkende grond, wat leidt tot problemen bij huizen op veen en klei.

Gebrek aan coördinatie en financiering voor verstel

Er ontbreekt momenteel effectief beleid, met gemeenten, provincies en waterschappen die terughoudend zijn. Huiseigenaren missen vaak kennis, waardoor funderingsproblemen pas laat worden opgemerkt. Het KCAF adviseert overheden en huiseigenaren, maar er is behoefte aan meer expertise. Funderingsonderzoek en -herstel zijn kostbaar, met kosten tot 100-150 duizend euro per eigenaar.

Financiële hulp en unieke gemeentelijke aanpak

Het landelijk Fonds Duurzaam Funderingsherstel heeft een beperkte pot van 20 miljoen euro. Het kan leningen verstrekken, maar alleen aan gemeenten en provincies die zijn aangesloten. Er is een geschatte behoefte van 5-39 miljard euro om alle huizen voor 2050 te beschermen. Gemeenten zoals Schiedam tonen succes met een unieke aanpak waarbij bewoners samen hun funderingen herstellen met hulp van de gemeente.

Toekomstige uitdagingen en ministerieel advies

Zonder adequaat onderhoud dreigt verpaupering en verloedering. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de Rli om advies gevraagd over wie moet bijdragen aan het herstel van funderingen, met een verwachte publicatie in maart 2024.

Bron: nos.nl