Bouwen met circulair beton krijgt langzaam voet aan de grond

Circulair bouwen heeft de toekomst. Bij het slopen van een pand moeten zoveel mogelijk onderdelen en materialen worden hergebruikt. Alleen circulair bouwen met beton wil nog niet goed van de grond komen. Dat is best zorgelijk, want de productie en verwerking van beton drukt een zwaar stempel op de CO² uitstoot. Langzaam maar zeker komen er echter wel gunstige ontwikkelingen die het mogelijk maken om ook beton opnieuw te gebruiken. Soms vermalen en opnieuw gebruikt, soms door complete panelen of andere grote onderdelen voor een nieuw bouwproject in te zetten. Alleen al in Nederland wordt jaarlijks zo’n 14 miljoen ton nieuw beton gebruikt in de bouw. Het is dus zeker zinvol om naar verduurzaming te kijken.

Circulair bouwen kan veel opleveren

Bouwbedrijf Van Wijnen loopt voorop als het gaat om circulair bouwen met beton. Omdat beton nu eenmaal een goedkoop materiaal is kiezen we daarvoor, zegt Marije Kamphuijs, manager bij Van Wijnen. Maar het bedrijf opent in 2021 wel de eerste fabriek waar woningen worden voorgefabriceerd. De componenten die in de fabriek van de band rollen dienen om op de bouwplaats woningen als een blokkendoos in elkaar te zetten. Het doel is niet alleen om de bouw te bespoedigen, maar ook om hergebruik later mogelijk te maken. De onderdelen kunnen, als de woning wordt gesloopt, relatief eenvoudig elders opnieuw worden ingezet voor nieuwbouw of renovatie. Verbetering van de recycling van beton is dringend gewenst, omdat het nu alleen gebruikt wordt voor de verharding van de ondergrond van bijvoorbeeld wegen.

Milieuvriendelijk betonmengsel

Behalve dat Van Wijnen inzet op circulair bouwen met beton, is ook gewerkt aan een betonsoort die minder milieubelastend is. En dat is gelukt. Het beton dat straks door het bedrijf wordt gebruikt voor de prefab woningen die ze gaan produceren is bijna de helft minder belastend voor het milieu omdat de CO² uitstoot met maar liefst 49% wordt gereduceerd. Voorzichtige initiatieven voor hergebruik van materialen zijn er al. Het gaat dan vooral om staal, maar ook ander ‘afval’ van gesloopte panden vindt zijn weg naar een nieuw project. Zo werd het nieuwe pand van een bedrijf in Leiden opgetrokken met zo’n 165 ton gebruikt staal. Een deel van de gevel werd gemaakt van baksteenpuin. In het pand werd gebruik gemaakt van sanitair en vloerbedekking die al eerder waren gebruikt.

Beton recycling staat nog in de kinderschoenen

Om beton echt te kunnen recyclen is nog veel ontwikkeling nodig. Er zijn inmiddels wel bedrijven die het doen. Betonpuin wordt met behulp van geavanceerde machines gescheiden in zand, grind en cement, de drie grondstoffen van beton. Hiervan kan vervolgens weer nieuw beton worden gemaakt. Circulair bouwen met beton is niet eens zoveel duurder dan wanneer er nieuw beton wordt gebruikt. Voor een gemiddeld woonhuis zijn de kosten hooguit enkele honderden euro’s hoger. Er wordt momenteel gewerkt aan een geautomatiseerd systeem waarin bouwers direct kunnen zien of er gebruikt materiaal en grondstoffen beschikbaar zijn voor hun project. Het doel is om dit systeem landelijk dekkend te maken zodat er veel meer gebruik gemaakt kan worden van recycling van bouwmaterialen. Ook al bedraagt de CO² uitstoot in de bouw geen fors percentage van het totaal, alle kleine beetjes helpen.

Bron: Het Financieele Dagblad