Bedrijven willen niet aan flexibel stroomgebruik

14 juni 2023

Het volle stroomnet in Nederland zorgt voor problemen bij bedrijven die willen uitbreiden of een nieuwe elektriciteitsaansluiting nodig hebben. Om de druk op het net te verminderen, hebben netbeheerders opgeroepen tot flexibeler stroomgebruik door bedrijven. Helaas zijn er maar weinig bedrijven bereid om hun elektriciteitsverbruik te verminderen op drukke momenten. Dit is een tegenvaller voor netbeheerders, omdat zij flexibiliteit als een belangrijke oplossing zien. Als bedrijven niet vrijwillig flexibeler worden, kan er mogelijk dwang worden toegepast.

Overbelasting van het stroomnet en wachtlijsten

Bijna heel Nederland kampt met een vol stroomnet, wat groene ambities en bedrijfsuitbreiding belemmert. Bedrijven kunnen geen nieuwe of zwaardere elektriciteitsaansluitingen krijgen, en honderden bedrijven staan op wachtlijsten. Netbeheerders hebben tijd nodig om voldoende kabels aan te leggen om aan de groeiende vraag naar elektriciteit te voldoen.

Oproep tot flexibiliteit

Netwerkbedrijven, waaronder Alliander, Stedin en Enexis, hebben dit jaar een dringende oproep gedaan aan bedrijven om flexibeler te worden in hun stroomgebruik. Ze vroegen bedrijven om op drukke momenten minder elektriciteit te verbruiken tegen een vergoeding. Hierdoor zou er ruimte op het net vrijkomen voor nieuwe bedrijven of elektrificatie van bedrijfsprocessen. Energieleveranciers, zoals zon- en windparken, werden ook gevraagd om meer flexibiliteit te tonen.

Beperkte interesse en bezorgdheid

Helaas hebben de netbeheerders met slechts een handvol bedrijven afspraken kunnen maken over het verminderen van piekmomenten. Uit onderhandelingen blijkt dat er nog gesprekken gaande zijn met enkele tientallen klanten. Over het algemeen is de interesse van bedrijven die stroom afnemen minimaal, wat tot bezorgdheid leidt bij de netbeheerders. Han Slootweg, directeur infrastructuur van Enexis, geeft aan dat er meer inspanningen nodig zijn om kortere wachtrijen te realiseren.

Overgang naar aanbodgestuurd energiesysteem

Netbeheerders benadrukken dat flexibiliteit steeds meer de norm wordt, gezien de verschuiving naar een aanbodgestuurd energiesysteem. Dit komt door de toenemende afhankelijkheid van zonne- en windenergie. Bedrijven die hierop kunnen inspelen, doen er verstandig aan zich voor te bereiden op deze verandering.

Uitdagingen voor bedrijven

Het is begrijpelijk dat bedrijven terughoudend zijn om flexibiliteit te bieden. Sommige bedrijven hebben installaties die constant moeten werken of bepaalde temperatuurcondities moeten behouden. Voor bedrijven die wel flexibiliteit kunnen tonen, is het vaak lastig om de kosten hiervan te berekenen en het productieproces aan te passen. Het aanpassen van productieprocessen kan complex zijn en het voorstel om productie op bepaalde tijden stop te zetten wordt niet altijd met enthousiasme ontvangen.

Flexibiliteit van energieleveranciers

Het bieden van flexibiliteit is gemakkelijker voor partijen die energie leveren aan het net, zoals exploitanten van zon- en windparken. Hun bedrijfsproces draait om energie, en zij kunnen beter inschatten wat het kost als ze tijdelijk geen stroom leveren. Daarom worden afspraken met deze partijen sneller gemaakt dan met gebruikers, aldus de netbeheerders.

Dreigende dwang

Als bedrijven niet vrijwillig meewerken, bestaat de mogelijkheid dat ze wettelijk verplicht worden om flexibiliteit te bieden. Dit geldt voor partijen die meer dan 1 megawatt afnemen. Een dwangmaatregel kan worden toegepast als bedrijven niet proactief meewerken aan de vereiste flexibiliteit.

Twee vormen van flexibiliteit

Er zijn grofweg twee manieren waarop bedrijven flexibiliteit kunnen bieden. Ze kunnen een “flexibel contract” afsluiten met de netbeheerder, waarin ze afspreken om op bepaalde uren van de dag geen of minder stroom te gebruiken. Een andere mogelijkheid is om op afroep tijdelijk minder energie te gebruiken of te leveren wanneer netbeheerders verwachten dat er congestie op het net zal zijn. Dit gebeurt meestal via biedingsplatforms zoals GOPACS, waar bedrijven kunnen bieden om meer of minder te produceren op verzoek van de netbeheerders.

Conclusie

Bedrijven tonen momenteel weinig interesse in flexibel stroomgebruik, wat een uitdaging vormt voor netbeheerders. Het volle stroomnet zorgt voor wachtlijsten en beperkt de groei van bedrijven. Netbeheerders hebben opgeroepen tot meer flexibiliteit, maar slechts enkele bedrijven hebben afspraken gemaakt. Flexibiliteit zal steeds belangrijker worden vanwege de verschuiving naar een aanbodgestuurd energiesysteem. Hoewel er uitdagingen zijn voor bedrijven, vooral bij het aanpassen van productieprocessen, is flexibiliteit essentieel om het stroomnet te ontlasten. Als bedrijven niet vrijwillig meewerken, kan er dwang worden toegepast. Er zijn verschillende vormen van flexibiliteit, zoals flexibele contracten en op afroep minder energie gebruiken.

Bron: FD