Rijksvastgoedbedrijf krijgt nadrukkelijke rol bij woningbouw

2 april 2023

Minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) heeft vergaande plannen met het Rijksvastgoedbedrijf. Tot nu ging deze instantie alleen over gebouwen die door de overheid worden gebruikt. Maar de minister ziet een belangrijke rol bij het woningbouwbeleid. Dit houdt in dat gebouwen van het Rijk die niet meer nodig zijn niet meer standaard worden verkocht. Het betekent ook dat het Rijk meer eigen grond gaat inzetten voor woningbouw. Niet alleen voor inwoners die hier permanent wonen maar ook voor de asielopvang. Het Rijksvastgoedbedrijf krijgt ook een belangrijk rol in het zoeken naar oplossingen voor de stikstofcrisis. Er wordt een ontwikkelbedrijf opgezet om deze koerswijziging in goede banen te leiden.

2% oppervlakte van Nederland

Het Rijksvastgoedbedrijf is een grote speler als het gaat om grond- en gebouwenbezit. Het bedrijf heeft het beheer over de paleizen van het Koninklijk Huis, maar ook over rechtbanken, gevangenissen en kantoren van rijksambtenaren. Totaal zo’n 80.000 hectare grond en 12 miljoen m2 vloeroppervlak bezit het Rijksvastgoedbedrijf 2% van het land- en wateroppervlak in Nederland. Dat lijkt niet veel, maar geen enkele andere grondbezitter komt hierbij in de buurt. De grond bestaat vooral uit oefenterreinen voor Defensie en landbouwgrond. Al eerder stelde het Rijk gebouwen beschikbaar, onder andere voor de opvang van asielzoekers uit Oekraïne. Maar deze grootschalige strategische inzet die minister De Jonge nu aankondigt is wel nieuw.

Rijksvastgoedbedrijf krijgt nadrukkelijke rol bij woningbouw

Woningbouw versnellen

De Tweede Kamer is blij met de stap van de minister. Al eerder vroegen D66, ChristenUnie en CDA hierom. De overheid wil per jaar 100.000 woningen bouwen. Deze ambitie staat onder druk, vooral vanwege de stikstofcrisis, de inflatie en de fors gestegen rente. Daarnaast trekken beleggers zich terug om huurwoningen te bouwen vanwege de door minister De Jonge aangekondigde huurregulering voor de middensector. Alle reden dus voor de Rijksoverheid om de helpende hand te bieden. Als eerste denkt minister De Jonge aan woningbouw in de Flevopolder. Hier kan het Rijksvastgoedbedrijf bijdragen aan de bouw van tot wel 70.000 nieuwe woningen. Probleem daarbij is wel dat het Rijk niet heel veel bouwgrond bezit. Het is volgens De Jonge ook niet op voorhand de bedoeling om bouwgrond te gaan aankopen.

Huisvesting asielzoekers en statushouders

Het ministerie van VRO gaat vastgoed dat in eigendom is van het Rijk niet meer verkopen als dat niet meer nodig is. Overbodig geworden kantoren worden aangehouden. Hier kan indien nodig huisvesting in worden gerealiseerd voor bijvoorbeeld statushouders en asielzoekers. Tot 2021 verkocht het Rijksvastgoedbedrijf nog volop overbodig geworden kantoorruimte. Zo werd sinds 2014 ruim 2 miljoen m2 afgestoten. De Jonge verwacht dat er in de toekomst minder kantoorruimte nodig is omdat ook rijksambtenaren meer hybride zijn gaan werken.

Meer grondaankopen

De landbouwgrond die het Rijk in eigendom heeft kan worden ingezet om boerenbedrijven de mogelijkheid te bieden om te verhuizen. Bedrijven kunnen zo verkassen als ze te dicht bij natuurgebieden zitten. Zo wordt een bijdrage geleverd aan het verspreiden en verminderen van de stikstofuitstoot. Hiervoor moet wel compensatiegrond worden aangekocht, dus het Rijksvastgoedbedrijf zal meer grond gaan aankopen in de toekomst. Hiervoor wordt nauw samengewerkt met het Ministerie van Landbouw.

Bron: Het Financieele Dagblad