Minister De Jonge wil minder strenge regels voor grondaankoop door corporaties

Woningcorporaties die bouwgrond willen aankopen lopen tegen de nodige beperkingen aan. Niet alleen is de grondprijs vaak te hoog voor hun budget. Ook geldt voor hen de regel dat binnen 5 jaar na de aankoop moet worden gestart met het bouwen van woningen. De afgelopen jaren hebben corporaties veel minder nieuwe woningen gebouwd dan verwacht. Daarom wil minister De Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening de regels aanpassen.

300.000 nieuwe woningen

Sinds 2023 is de verhuurdersheffing afgeschaft. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget hebben voor nieuwbouw. Minister De Jonge wil dat er tot 2030 minstens 250.000 sociale huurwoningen worden gebouwd. Daarnaast moeten de corporaties 50.000 huizen bouwen met een middenhuur. In 2021 werden iets meer dan 16.000 nieuwe huurwoningen gebouwd, een kwart minder dan geraamd. De Autoriteit woningcorporaties (Aw) verwacht dat de cijfers over 2022 eenzelfde beeld geven. Nu mogen woningcorporaties alleen bouwgrond kopen waar al een woonbestemming op zit. Daarnaast moeten ze die dus binnen 5 jaar bebouwen. Door deze beperkingen is het grondbezit van corporaties de afgelopen jaren flink afgenomen.

Afhankelijk van derden

Doordat woningcorporaties zelf nauwelijks bouwgrond in eigendom hebben zijn ze voor de bouw van sociale huurwoningen afhankelijk van derden. Ze kunnen vaak alleen aan de slag met grond die in bezit is van projectontwikkelaars of gemeenten. Uit berekeningen van de Aw blijkt dat corporaties op eigen gronde slechts 22.000 huizen kunnen bouwen. Aedes, de overkoepelende organisatie van woningcorporaties, pleit voor een bouwtermijn van 10 jaar. Zo lang duurt het doorgaans om plannen te ontwikkelen en deze uit te voeren. Daarnaast hoopt Aedes dat woningcorporaties ook grond mogen kopen die nog geen woonbestemming heeft. Die is namelijk een stuk goedkoper. Dit punt moet worden meegenomen op de visie die minister De Jonge voor de zomer van 2023 aan de Tweede Kamer wil voorleggen.

Meer mogelijkheden tot investeren

Om te voldoen aan de wensen voor woningbouw moeten corporaties hulp krijgen bij investeringen. De fors gestegen rente en bouwkosten zijn een belemmering. Daarnaast is de huurverhoging gemaximeerd voor de komende jaren. Voor ruim 500.000 huishoudens met een laag inkomen moet de huur zelfs worden verlaagd. Investeren in nieuwbouw wordt op die manier erg lastig. De minister gaat in overleg met het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Dit fonds staat nu garant voor leningen tot maximaal 1,5 miljard euro. Als dit bedrag niet omhoog gaat betekent dit dat veel woningcorporaties niet meer kunnen lenen voor de aankoop van bouwgrond of het bouwen van woningen.

Bron: Het Financieele Dagblad