De komende jaren worden nog veel meer winkels omgebouwd tot appartementen

De leegstand in winkelstraten neemt alleen maar verder toe. Dat biedt mogelijkheden voor de  transformatie van winkels naar appartementen. Winkelcentrum Hoogvliet in Rotterdam is hier een goed voorbeeld van. Hier werd de afgelopen jaren grondig gerenoveerd. Veel winkels stonden leeg en dat gold ook voor de bovengelegen ruimtes die voorheen als magazijn of als woonhuis voor de winkeleigenaar werden gebruikt. Het transformeren is soms niet eenvoudig. De bovenwoning moet immers toegankelijk worden gemaakt middels een eigen deur en trapopgang. Soms is sloop voordeliger, zo constateert Olaf Nieuwenhuis, directeur van Kroonenberg Groep. Toch worden steeds vaker bestaande panden verbouwd, zo merken ze ook bij Kroonenberg. Het nijpende tekort aan woningen maakt dit aantrekkelijk voor de vastgoedeigenaren. Het bedrijf is onder andere actief in steden als Almere en Amsterdam.

Gemiddeld 8% leegstand

Inmiddels staat gemiddeld 8% van de winkels leeg. Vooral in winkelstraten is dat goed zichtbaar. Uit een onderzoek dat de Stec Groep in 2020 uitvoerde blijkt dat gemeenten een toename van de leegstand verwachten van tussen de 10 en 40%. In sommige steden is de leegstand nu al dubbel zo hoog als het gemiddelde. Inmiddels willen 8 op de 10 eigenaren van leegstaande winkelpanden het pand transformeren. Daarbij kan worden gekozen voor woningen, maar ook voor horeca of kantoorruimte. Deze omslag wordt veroorzaakt door de stijgende huurprijzen voor woningen en andere bestemmingen ten opzichte van winkelfunctie. Alleen op een A-locatie is de huurprijs van een winkelpand nog dusdanig dat transformatie van winkels naar bijvoorbeeld appartementen nog niet rendabel is.

Transformatie wijkwinkelcentra

Vooral winkelcentra in wijken hebben te maken met leegstand. De hebben vaak niet de potentie om voldoende bezoekers te trekken. Deze centra lenen zich bij uitstek voor het ombouwen naar woningen. Maar er moet volgens deskundigen wel voor worden gewaakt dat voorzieningen beschikbaar blijven. Daarom wordt de begane grond vaak gebruikt voor horeca, maar ook voor bijvoorbeeld een praktijk voor de tandarts of de fysiotherapeut. Modernere winkelcentra zijn daarbij wel gemakkelijker te verbouwen. In de binnenstad gaat het vaak om historische panden. Die mogen vaak niet worden gesloopt en verbouwen is vaak lastig en kostbaar. Daar komt bij dat in de binnenstad panden in een straat vaak verschillende eigenaren hebben. Dan is het lastiger zaken doen dan wanneer het gaat om een winkelcentrum dat in handen is van één eigenaar.

Waken voor behoud levendigheid

Er moet volgens de deskundigen van Stec wel voor worden gewaakt dat de binnenstad aantrekkelijk blijft. Lukraak woningen realiseren in winkelstraten is niet de oplossing. Beter is het dan om winkels te verplaatsen zodat het centrum compacter wordt. In de straten die zo vrij komen kunnen dan woningen worden gebouwd. Het heeft ook de voorkeur boven buitenstedelijk bouwen. Dit is in veel gevallen duurder, omdat er immers ook infrastructuur moet worden aangelegd. Daar komt bij dat veel mensen graag in de stad willen wonen. Appartementen zijn vaak prima geschikt voor de toenemende hoeveelheid 1- en 2-persoonshuishoudens. Ook huisvesting voor de groeiende groep senioren vraagt aandacht. De komende jaren zal het aantal transformaties van winkelpanden volgens de kenners fors gaan toenemen.

Bron: NRC