Kantorenleegstand loopt op

Thuiswerken heeft geleid tot lege kantoren op bepaalde dagen: Werkgevers overwegen kantoorruimte te verminderen

Thuiswerken is in veel grote bedrijven een routinematige praktijk geworden na de coronapandemie. Met name op vrijdagen zijn kantoren vrijwel leeg en ook op maandag en woensdag is het rustig op de werkvloer. Werkgevers hebben deze trend opgemerkt en overwegen nu om het aantal vierkante meters kantoorruimte te verminderen. Dit heeft geleid tot stijgende kantorenleegstand in Amsterdam, maar zal Nederland dezelfde weg volgen als de Verenigde Staten, waar steden zoals Los Angeles te maken hebben met aanzienlijke leegstand? Experts zijn van mening dat de situatie in Nederland geleidelijker zal verlopen en minder pijnlijk zal zijn.

Afstoten van kantoorruimte: Eerste stappen zijn al gezet

Verschillende grote bedrijven, waaronder ING en Aegon, hebben al aanzienlijke hoeveelheden kantoorruimte afgestoten. Hoewel dit landelijk nog niet heeft geleid tot een hogere kantorenleegstand, is de leegstand in Amsterdam volgens CBRE al gestegen naar 6,5%, tegenover 3,2% een paar jaar geleden. Dit wordt voornamelijk toegeschreven aan nieuwbouwprojecten die deels leeg op de markt zijn gekomen vanwege terughoudendheid van bedrijven tijdens de coronacrisis.

Nederland versus de Verenigde Staten: Verschillen in reistijd en bouwbeleid

Er zijn zorgen dat Nederland hetzelfde lot zal ondergaan als de Verenigde Staten, waar de kantorenleegstand in steden zoals Los Angeles en New York snel is gestegen, soms tot wel 30%. Deskundigen betwijfelen echter of dit in Nederland zal gebeuren. Ze wijzen op enkele essentiële verschillen tussen beide landen. In de VS is de woon-werkafstand vaak langer en het thuiswerken werd daarom meer omarmd als opluchting voor lange reistijden. Bovendien zijn er in de afgelopen jaren veel meer kantoren gebouwd in de VS, terwijl dit in Europa beperkter was. Dit heeft de leegstand in de VS verder versterkt, vooral na ontslagen bij techbedrijven.

Verwachte vermindering van kantoorruimte: Stapsgewijs en met mate

Hoewel Nederland mogelijk niet dezelfde kantorenleegstand zal ervaren als de VS, zal het kantorenpark toch worden beïnvloed door het aanhoudende thuiswerken. Harold Coenders, directeur bij vastgoedadviseur Colliers, verwacht dat tot 30% van de kantoorruimte zal worden verminderd op basis van de bezettingsgraad. Grote organisaties gebruiken momenteel zelfs op piekdagen zoals dinsdag en donderdag slechts ongeveer 60% van hun kantoorruimte. Deze vermindering zal echter geleidelijk plaatsvinden, in tegenstelling tot de plotselinge veranderingen in de VS. Het is echter belangrijk op te merken dat niet de hele kantorenmarkt zal krimpen, omdat economische groei nog steeds nieuwe vraag naar kantoorruimte genereert.

Voorzichtige aanpak: Terughoudendheid bij het verminderen van kantoorruimte en huren

Experts verwachten dat bedrijven terughoudend zullen zijn bij het drastisch verminderen van kantoormeters. Er wordt gemerkt dat veel bedrijven hun contracten nog een keer verlengen. Het theoretisch mogelijke scenario van een vermindering van 30% wordt als onwaarschijnlijk beschouwd, en een vermindering van 20% wordt als realistischer beschouwd. Voorlopig heeft thuiswerken nog geen invloed op de kantoorhuren. De gemiddelde kantoorhuur blijft stijgen, zowel landelijk als in Amsterdam. Bedrijven zijn terughoudend om de huren te verlagen, omdat dit de waarde van hun panden zou verminderen. Wel worden er soms huurvrije periodes en andere voordelen aangeboden, waardoor huurders er in de praktijk soms wel op vooruitgaan.

Bron: Het Financieele Dagblad