Hoe maak je een duurzaam monument?

Ook een monument moet in de ideale situatie mee in de energietransitie. Dit is echter niet gemakkelijk. Toch zijn er voorbeelden van een stapsgewijze aanpak. Dit gebeurt bijvoorbeeld in Leiden momenteel al.

Een duurzaam hofje

In Leiden is één van de meest duurzame rijksmonumenten van dit moment te vinden. Het gaat om het hofje Meermansburg dat al sinds 1681 bestaat. Het is inmiddels al bijna zover dat het energielabel B opgeplakt kan krijgen. Het is het grootste hofje van Leiden. Ooit werd het gebouwd van de nalatenschap van VOC-bewindhebber Maarten Ruychaver Meerman. Tot op de dag van vandaag staat het onder streng beheer van de Stichting Meermansburg.

Werken aan energietransitie

Het project energietransitie werd al in 2017 geopperd. Toen hadden de woningen nog enkel glas. Goed isoleren en gasvrij maken om er een duurzaam monument van te maken, was het plan. Wel zou de blokverwarming met drie ketels vooralsnog blijven. In de hoop dat ooit het warmtenet uit de Haven van Rotterdam uitkomst biedt.

Problemen met de huur

Hoewel gedacht werd dat de plannen een daverend succes zouden worden, bleek dit in praktijk anders. De tijdelijke huuropslag van 10 procent voor 15 jaar, werd argwanend bekeken. Daarbij kwam dat het vooruitzicht van een verbouwing ook niet bepaald aantrekkelijk klonk. Slechts 11 van de 30 bewoners stemden in. Die woningen zijn inmiddels aangepakt.

Alternatieve aanpak

In veel gevallen wordt voor een alternatieve aanpak gekozen om het rijksmonument duurzaam te maken. Zo zijn er opklapbare achterzetramen. Dubbelglas is verboden in een rijksmonument. Wel is het gas verdwenen en is er moderne ventilatie in de woningen gekomen. De verbruikskosten zijn met 10 tot 20 procent gedaald daardoor.

Dure verduurzaming

Wel blijkt dat een monument duurzaam maken een flinke investering vergt. Per woning is zo’n €30.000,- nodig. Dat er nog 19 woningen niet zijn gedaan pakt daarom nu goed uit. Daar is het budget niet toereikend voor. De andere woningen worden nu langzaam maar zeker stuk voor stuk gedaan. Wel zijn inmiddels al andere plannen voor duurzame projecten ontwikkeld rondom het monument.

Bron: NRC.next