Bouw nieuwe woningen wordt belemmerd door particuliere grondbezitters

29 april 2019

In de afgelopen jaren hebben heel wat particulieren met vermogen een stuk landbouwgrond gekocht. Ze hoopten er een leuke winst uit te halen als de grond bebouwd zou worden. Maar vanwege de versnippering van het grondbezit wordt de bouw van nieuwe woningen nu juist belemmerd. Gemeenten worden hierdoor flink gehinderd in hun pogingen om het aantal nieuwe woningen te laten stijgen.

Versnippering van kavels zorgt voor stagnatie in bebouwing

Enkele jaren geleden zagen beleggers wel brood in de aankoop van een stuk voormalige landbouwgrond. Vastgoedbedrijven knipten door hen aangekochte grond in honderden kleine stukken en boden die aan bij particuliere beleggers die graag een hoger rendement wilden dan de lage spaarrente die de bank hen bood. Ze werden gelokt met de belofte dat de grond fors meer waard zou worden zodra die bebouwd werd. Dat klopt, maar het probleem is dat de grond in de huidige situatie nooit bebouwd gaat worden.

Bouw nieuwe woningen wordt belemmerd door particuliere grondbezitters

Onaantrekkelijke locaties met weinig winstkansen

De particuliere beleggers zitten opgescheept met een stuk grond dat onaantrekkelijk is om te bebouwen. De investeerders beweerden dat het kavels waren die zeker bebouwd zouden worden omdat ze op aantrekkelijke locaties gelegen zouden zijn. Dat bleek echter een illusie. Aan de rand van Kerkrade of op een mooi groen stukje land nabij Groningen zullen vrijwel zeker geen huizen worden gebouwd. Het gevolg daarvan is dat de particuliere investeerders nu de eigenaar zijn van een zo goed als waardeloos stuk grond. Het probleem is dat onbebouwde grond veel minder waard is dan bebouwde grond.

Een projectontwikkelaar moet flink investeren om de grondprijs te laten stijgen. Er moet gebouwd worden, maar er moeten ook wegen, rioleringen en leidingen worden aangelegd. Particulieren denken hun stukje grond voor ongeveer het dubbele te kunnen verkopen wat ze er zelf voor betaald hebben, maar er is geen projectontwikkelaar die deze prijs wil betalen voor een stuk voormalig weiland. Daardoor wordt er dus ook niet gebouwd.

Het probleem van de versnipperde grond speelt in heel Nederland

Er zijn in Nederland tientallen locaties waar grond is opgedeeld in tientallen kavels die door particuliere beleggers zijn gekocht. In sommige gevallen, zoals bijvoorbeeld op een locatie in Etten-Leur, hebben de beleggers veel te veel betaald voor de grond. Het gevolg is dat verkoop niet aantrekkelijk is. Want in plaats van de beloofde forse winst zullen deze beleggers uiteindelijk veel minder per vierkante meter krijgen dan ze zelf hebben betaald, laat staan dat er sprake is van een mooie winst.

Particuliere beleggers worden bedrogen

Projectontwikkelaars zijn duidelijk: Het bouwen op versnipperde grond is een drama. Ze zijn unaniem van mening dat particuliere beleggers zijn ‘besodemieterd” door investeringsbedrijven. Mooie winsten zijn beloofd terwijl ze voor de grond zelf veel te veel hebben betaald. Een prijs van 100 euro per vierkante meter wordt in de Randstad misschien nog wel betaald, maar op andere locaties in Nederland zeker niet. Daar stokt de prijs voor ruwe bouwgrond toch echt wel bij zo’n 50 euro per vierkante meter. Doordat particulieren hun winst zien vervliegen willen ze de grond ook niet verkopen, want zolang ze dat niet doen hoeven ze ook hun verlies niet te nemen.

Het gevolg daarvan is dat projectontwikkelaars wel willen bouwen, maar het wordt hen onmogelijk gemaakt doordat ze de grond niet kunnen kopen. Gemeenten zitten ook met deze ontwikkeling in hun maag, ze proberen de ontwikkelaars te helpen door gebruik te maken van het voorkeursrecht of onteigening. Maar dit zijn kostbare maatregelen die alleen rijke gemeenten zich kunnen permitteren. Wellicht dat de overheid gaat ingrijpen als blijkt dat de stagnatie inde bouw door deze situatie te veel oploopt.

Bron: Financieele Dagblad