Bouwen boven spoor en wegen: vele voordelen

Er is een groot tekort aan woningen in Amsterdam. Vooral betaalbare woningen zijn er nauwelijks meer. Dit zorgt ervoor dat onderwijzers, politieagenten en mensen in de zorg geen woning kunnen vinden in de stad. De oorzaak: te weinig ruimte. Er zijn veel plannen om woningen te bouwen, maar waar?

Oud wethouder van Amsterdam Carolien Gehrels – nu werkzaam bij ingenieursbureau Arcadis – komt met een gewaagd plan: huizen bouwen boven het spoor. Ze heeft hiervoor het spoor van Muiderpoort naar Duivendrecht op het oog. Er zijn al plannen om nieuwe woningen te bouwen in het havengebied, maar volgens haar gaat bouwen boven het spoor veel sneller en levert het meer op.

Geef grond een dubbele functie

Hoe bouw je dan over het spoor? Er wordt als het ware een tafel over het spoor geplaatst, waar woningen of andere gebouwen op gebouwd kunnen worden. De grond krijgt een dubbele functie: wonen en infrastructuur. Er is dus geen extra grond nodig voor het bouwen van al die benodigde woningen. Er kunnen woningen komen van verschillende prijscategorieën. Bovendien liggen ze dicht bij stations, wat erg praktisch is.

Afkijken bij het buitenland

Bouwen boven het spoor is niet nieuw. In Parijs gebeurt het al. En New York bouwt een woonwijk boven een rangeerterrein. Ook in Londen wordt gewerkt aan dit soort projecten. Daar waar sporen overdekt worden, gaat de buurt er volgens WSP – een Canadees ingenieursbedrijf – flink op vooruit. Woningen worden meer waard en het leven is er bevredigender.

WSP heeft berekend dat in Londen wel een kwart miljoen appartementen gebouwd kunnen worden boven het spoor. En dat is volgens het bedrijf zelfs nog laag ingeschat. Bovendien zou deze manier van bouwen goedkoper zijn dan het omleggen van snelwegen of van het maken van tunnels.

Complete gebiedsontwikkeling

De combinatie van infrastructuur en vastgoedontwikkeling is niet nieuw voor Nederland. In Maastricht is bij het ondertunnelen van de A2 ook gelijk het hele gebied ontwikkeld met woningen, parken en winkels. Dit heeft een enorme impuls gegeven aan de woningprijzen en aan het hele gebied. Ook in Utrecht heeft dit concept veel goeds gebracht. De Leidsche Rijntunnel heeft bovengronds voor meer ruimte gezorgd. Er wordt daar nu ook een gewerkt aan het Noordgebouw dat deels over sporen en busbanen heen gaat. En in Delft is door een spoortunnel veel ruimte ontstaan voor een nieuwe woonwijk.

Bouwen boven het spoor: geen sinecure

Boven het spoor bouwen is niet niks. Er moet aan allerlei richtlijnen worden voldaan. Vooral de trillingen zijn belangrijk. Deze mogen niet doordringen in het gebouw boven het spoor. In de bouw is het allemaal nog erg wennen. De bouwers van het Noordgebouw in Utrecht konden alleen aan het werk op de tijden dat er geen treinen reden. Gelukkig waren er door anderen al treinvrije periodes aangevraagd, dus voor dit project konden ze daar makkelijk op meeliften. Toen er gebouwd kon worden én de treinen weer konden rijden, werden andere dingen belangrijk. Zo moest er een net komen zodat er geen gereedschap op het spoor kon vallen. En het bouwmateriaal moet licht van gewicht zijn.

Extra onderzoek is nodig

Gehrels’ plannen voor Amsterdam zijn nog lang niet concreet. Er moeten nog haalbaarheidsstudies gedaan worden om de mogelijkheden te bekijken. Bovendien moet onderzocht worden hoe hoog er gebouwd kan worden en hoeveel woningen het oplevert. Bovendien heeft ze nog een ander idee: het spoor kan verlegd worden. Mensen zullen dan meer met de metro moeten reizen. Het zorgt ervoor dat het hele gebied beschikbaar wordt voor woningen.

Volgens Gehrels reageren andere partijen enthousiast op haar idee. Er wordt door verschillende platformen gezocht naar manieren om de stad te verbeteren. Dit plan past daar goed in.

De risico’s

Ingenieursbedrijf WSP benoemt in het onderzoek ook de risico’s van bouwen boven het spoor. De kosten kunnen namelijk flink oplopen. Hoe groter de overspanning, hoe duurder het wordt. Ook brandveiligheid is belangrijk. En de trillingen van de treinen moeten tegengehouden worden. Er zijn zeker mogelijkheden om deze problemen op te vangen. Om budgetoverschrijding en vertragingen te voorkomen, moet er van tevoren goed met deze factoren rekening gehouden worden.

Bron: FD.nl