Welvaart en duurzaamheid combineren: Vietnam doet het

Het vaktijdschrift Nature Sustainability deed aan het begin van het jaar onderzoek naar duurzaamheid en kwaliteit van leven. Welke landen blijven binnen de eigen ecologische grenzen en zijn toch ook welvarend? Helaas lukt geen enkel land dit, maar Vietnam komt wel het dichtst in de buurt. Hoe kan dit?

Een van de redenen voor de goede score van Vietnam, is dat biogasinstallaties heel gewild zijn bij varkensboeren in de dorpen. De mest van de varkens wordt opgevangen en het gas dat daar vanaf komt, wordt gebruikt om mee te koken. De hoofdreden dat boeren hiervoor kiezen, is echter niet dat het milieuvriendelijk is. Ze nemen een installatie omdat hun dorp er schoner door wordt. De mest wordt opgevangen, dus de stank is minder en de straten zijn schoner. De kwaliteit van leven gaat erdoor vooruit.

Vervuilende steden

Maar hoe zit het dan met vervuilende steden als Hanoi en Ho Chi Minh? De onderzoekers zeggen dat deze steden inderdaad vervuilend zijn, maar dat verreweg het grootste deel van de bevolking op het platteland woont. Dit compenseert die vervuiling. Verder is in het onderzoek gekeken naar de consumptie van de bevolking en niet naar de daadwerkelijke uitstoot van schadelijke stoffen. Vietnam produceert veel, maar het grootste deel hiervan is voor de export. Dit wordt niet geconsumeerd door de eigen bevolking en daarom wordt het niet meegerekend. Wat landen importeren werd dus juist wél meegerekend in dit onderzoek. Daarom komen westerse landen er in dit onderzoek niet zo goed vanaf.

Gaan welvaart en duurzaamheid wel samen?

Vietnam scoort dus goed. Heeft dat te maken met het beleid? Er is vanuit de overheid wel een strategie voor meer wind- en zonne-energie, maar daar staat tegenover dat er ook plannen zijn voor maar liefst 26 nieuwe kolencentrales in het land. Er is namelijk steeds meer vraag naar energie. Het land ontwikkelt zich namelijk van een arm land naar een middeninkomensland. Hierdoor neemt de vraag naar energie steeds verder toe.

Een stijgende welvaart hangt vrijwel altijd samen met een grotere ecologische voetafdruk. De onderzoekers geven aan dat landen beter kunnen inzetten op duurzaamheid dan op economische groei. In Vietnam is hier geen sprake van. Er wordt wel gepoogd om de miljoenen brommertjes te laten verdwijnen uit Hanoi, maar het is de vraag of dat genoeg is. De vervuiling in de stad is namelijk vooral afkomstig van de twintig kolencentrales in de omgeving.

Is biogas de oplossing?

Biogasinstallaties zorgen voor een flink lagere uitstoot van CO2 en methaan. Goed voor het milieu dus. Maar de varkensboeren kiezen vooral uit eigenbelang voor biogasinstallaties. En het aantal nieuwe installaties neemt zelfs af. China importeert geen varkens meer uit Vietnam en daardoor houden de boeren minder dieren. Geld uitgeven aan een dure installatie is dan ook niet meer aan de orde. Zonde, want er zijn zo’n 4 miljoen varkensboeren in het land en zo’n 350 duizend daarvan hebben een biogasinstallatie. Er valt dus nog veel winst te behalen.