Vergunningen woningbouw dalen scherp, werkvoorraad onder druk

Flinke daling bouwvergunningen voor nieuwbouwwoningen

Waar 2024 nog voorzichtig hoop gaf op herstel, zijn de vooruitzichten voor 2025 alweer flink somberder. In het eerste kwartaal van dit jaar hebben Nederlandse gemeentes namelijk fors minder vergunningen afgegeven voor de bouw van nieuwe woningen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldt een daling van 22 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Met in totaal 12.500 afgegeven vergunningen in de eerste drie maanden van 2025 valt de productie weer flink terug. Op kwartaalbasis is de neergang zelfs nog scherper: 7.700 woningen minder dan het voorgaande kwartaal. Daarmee lijkt de hoopgevende trendbreuk van vorig jaar – toen nog ruim 68.000 vergunningen werden verstrekt – alweer van de baan.

Impact op werkvoorraad en bouwkosten

Minder vergunningen betekent minder werk voor de bouwsector. Logisch, want de vergunningcijfers zijn dé graadmeter voor de bouwproductie van de komende jaren. Om jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te realiseren, zoals het kabinet wil, zijn stabiele en hoge vergunningsaantallen broodnodig.

In de praktijk krimpt nu niet alleen het aantal projecten, ook de financiële omvang ervan neemt af. Het CBS becijfert dat de waarde van de vergunde bouwkosten voor nieuwe woningen in het eerste kwartaal uitkomt op 2,7 miljard euro. Dat is een daling van 12 procent vergeleken met vorig jaar. Verbouwingen dalen zelfs met 34 procent, waardoor het totaalbedrag voor woningbouw uitkomt op 3,1 miljard euro, 16 procent minder dan in dezelfde periode in 2024.

Afnemende werkvoorraad zet woningbouwers klem

De terugval in vergunningen en bouwkosten blijft niet zonder gevolgen voor de dagelijkse praktijk van aannemers. Volgens Cobouw Pro daalt de werkvoorraad zichtbaar. Deelnemers aan de Bouwmonitor meldden in maart gemiddeld 10,6 maanden werk op de plank te hebben, tegen nog 12,5 maanden in december. Dat is een afname van bijna twee maanden in een kwartaal tijd.

Naast de dalende werkvoorraad is ook het sentiment onder bouwers flink gedaald. De onzekerheid over toekomstige projecten zet druk op de sector, die nog steeds kampt met personeelstekorten en gestegen kosten.

Bouwproductie voorlopig nog stabiel, maar voor hoe lang?

Opvallend is dat de daadwerkelijke bouwproductie van nieuwbouwwoningen in het eerste kwartaal nog geen tekenen van een daling laat zien. Het CBS telde 15.600 nieuwbouwwoningen, vrijwel gelijk aan dezelfde periode vorig jaar. Dankzij toevoegingen uit verbouwingen groeide de woningvoorraad netto met 16.300 woningen.

Deze cijfers geven echter een vertekend beeld, want de daling in afgegeven vergunningen zal pas later zichtbaar worden in de productie. Nu al is duidelijk dat het aantal toekomstige projecten afneemt, wat de continuïteit van de woningbouw onder druk zet.

Omzet in bouwsector groeit ondanks daling woningbouw

Ondanks de krimpende nieuwbouwsector, noteert de bouwbranche als geheel toch een omzetgroei. In het eerste kwartaal steeg de omzet van de bouwsector gemiddeld met 7 procent. Vooral de grond-, weg- en waterbouw boekte stevige plussen van 10,2 procent, terwijl ook de burgerlijke- en utiliteitsbouw met 7,5 procent groeide.

Alleen de gespecialiseerde bouw bleef iets achter met een omzetgroei van 5,8 procent. Voor de woningbouwers biedt dit weinig troost, aangezien hun segment de komende tijd met minder werk en krimpende marges te maken krijgt.

Bron: cobouw.nl