Frisse lucht is het belangrijkste kenmerk van een duurzaam huis

28 november 2021

Lars Boelen is adviseur voor gemeenten die woningen willen verduurzamen. Hij wijst er op dat een duurzaam huis vooral te herkennen is aan de geur. Goede ventilatie van woningen is minstens zo belangrijk als isolatie. Boelen is geen voorstander van het ‘inpakken’ van huizen om ze op die manier op een warmtenet te kunnen aansluiten. Verduurzamen kan ook stapsgewijs door de woning goed te ventileren en de muren met plantaardige materialen te isoleren, vindt hij. Met zijn tips en adviezen kunnen zowel particulieren als corporaties aan de slag om hun woningen duurzaam te maken. Hij bezocht in dat kader in de afgelopen jaren al meerdere gemeenten.

Energieverlies door tocht

Een huiseigenaar kan beginnen met het dichten van kieren. Toen er in de jaren 70 in Nederland huizen werden gebouwd maakte niemand zich druk om isolatie. Groningen had aardgas, dus waarom zou je proberen je huis energiezuinig te maken. Dergelijke huizen tochten zo ongeveer overal. Langs de ramen, langs de buitendeuren, door de meterkast en via het dak. Veel kieren kunnen simpel worden gedicht met tape of tochtstrips. Het gaat dan om een zeer goedkope oplossing die al veel effect kan hebben. Maar er zijn meer maatregelen die genomen kunnen worden. Het dak isoleren met vlas, van binnenuit, iets wat bouwers vaak liever niet doen. De ramen voorzien van modern en energiezuinig dubbel glas en natuurlijk de spouwmuren voorzien van goede isolatie zijn de volgende stappen die genomen kunnen worden. Vervolgens kan voor de ventilatie van de woning gekozen worden voor ‘balansventilatie’, een vorm van ventileren die zorgt voor frisse lucht in huis maar die de warmte binnenhoudt in de winter.

Frisse lucht is het belangrijkste kenmerk van een duurzaam huis

Kosten kunnen flink oplopen

Wanneer je als particulier wilt overstappen op een warmtepomp dan kunnen de kosten oplopen tot tienduizenden euro’s. Vooral als je niet in staat bent om zelf te klussen. Een warmtepomp is een investering, vaak moeten ook de radiatoren worden aangepast of vervangen. Ook balansventilatie installeren is vaak een klus voor de vakman, erkent Boelen. Hij claimt wel dat met de door hem voorgestelde ingrepen, samengevat in het Paris Proof Plan, naar het Klimaatakkoord van Parijs, de ‘warmtevraag’ van een woning met minimaal 50% afneemt. Het plaatsen van een warmtepomp wordt dan mogelijk en is nog steeds een forse investering. Maar het is de vraag of het dan nog nodig is om te gaan investeren in een warmtenet.

Ventilatie is van levensbelang

Verduurzamen met alleen een warmtenet of een warmtepomp is maar een halve oplossing, zo constateert Boelen. Goede ventilatie van woningen is veel belangrijker. Het zorgt voor een gezonder leefklimaat. Luchtwegaandoeningen zoals astma en COPD hangen vaak samen met een slecht klimaat in huis. Stapsgewijs isoleren en dus ook stapsgewijs de temperatuur van de Cv-ketel omlaag brengen is het devies. Die staat nu gemiddeld op 80 graden. Als de Cv-ketel omlaag kan naar pakweg 40-50 graden dan ben je op het punt gekomen dat een warmtepomp genoeg comfort biedt. Dat kan dus door stap voor stap maatregelen te nemen om je woning te verduurzamen, legt Boender uit. Daarbij moet je ook opletten dat je de CO2 uitstoot niet fors omhoog jaagt met je verduurzamingsmaatregelen. Muren isoleren kan bijvoorbeeld ook met biologisch materiaal zoals lisdodden.

Aanvullende maatregelen blijven nodig

Helemaal waterdicht is de aanpak die Boelen voorschrijft niet. Zo wordt er niet gekeken naar de behoefte aan warm water. Ongeveer 1/5 deel van het gasverbruik per woning bestaat uit warm water. Hiervoor moeten dus aanvullende maatregelen worden genomen. Ook zorgt een warmtepomp nog steeds voor CO2 uitstoot omdat het apparaat nu eenmaal stroom verbruikt. Maar desondanks is het een goed idee om als huiseigenaar of verhuurder goed na te denken over de maatregelen die voor jouw huis of huizen het beste uitvoerbaar zijn en ook nog het meest effectief.

Bron: NRC