Droogte tijdens de zomer van 2022 maakt zand, grind en klei fors duurder

De prijzen voor bouwgrondstoffen zoals zand, grind en cement stijgen flink. Dit is vooral te wijten aan de aanhoudende droogte tijdens de zomer van 2022. De kostenstijging wordt veroorzaakt doordat schepen veel minder vracht mogen vervoeren. Door de lage waterstanden in de rivieren moet er met de grootst mogelijke voorzichtigheid worden gevaren. Vrachtschepen kunnen soms maar de helft van hun capaciteit aan vracht laden. Als deze situatie nog lang aanhoudt heeft dit verstrekkende gevolgen, zo voorspellen aannemers.

Minder vrachtschepen beschikbaar

De droogte en bijbehorende lage waterstanden zijn niet de enige oorzaak voor stijgende prijzen van bouwgrondstoffen. Er is ook een nijpend tekort aan schepen. Die worden namelijk meer dan normaal ingezet voor het vervoeren van kolen en graan, nu er dankzij een akkoord met Rusland weer graan naar Afrika kan worden verscheept vanuit Oekraïne. Normaal gesproken houdt de scheepvaart in augustus rekening met lagere waterstanden, maar nu begonnen de problemen al twee maanden eerder. En het eind lijkt nog niet in zicht, want er is voorlopig geen overvloedige regenval voorspeld.

Bouw en wegenbouw getroffen

Door de problemen op het water zijn vooral de bouw en de wegenbouw getroffen. Grondstoffen voor asfaltering worden niet voldoende aangevoerd waardoor projectenvertraging oplopen. Omdat ijzererts, lavasteen, beton en cement een hoog soortelijk gewicht hebben, wordt vooral het vervoer van deze materialen belemmerd. De kosten voor grondstoffen zijn inmiddels al met gemiddeld 35% gestegen. Deze kunnen verder oplopen als de problemen langer aanhouden. Als er uiteindelijk een vaarverbod komt op grote rivieren vanwege de lage waterstanden dan zijn de problemen helemaal niet meer te overzien, zo voorspelt de aannemersbranche.

Geen compensatie voor aannemers

De kosten voor de gestegen prijzen voor bouwgrondstoffen kunnen lang niet altijd worden doorberekend aan de opdrachtgever. Toeslagen voor hogere vervoerskosten zijn vrijwel nooit in het contract opgenomen dat vaak al geruime tijd geleden werd ondertekend. Dat betekent dat aannemers opdraaien voor de hogere kosten. Hierdoor zijn projecten vaak niet meer rendabel. Alternatief vervoer is meestal geen optie. Het vervoer per spoor biedt nauwelijks ruimte en vanwege een groot tekort aan vrachtwagenchauffeurs is vervoer over de weg ook meestal geen optie.

Kiezen voor circulair materiaal

Een mogelijke oplossing is om vaker te kiezen voor circulair materiaal. Zo kan granulaat worden hergebruikt in plaats van nieuwe lavasteen. Dit moet dan uiteraard wel in het contract met de opdrachtgever worden opgenomen. Als er vaker materiaal gebruikt kan worden dat al in Nederland voorradig is dan hebben bouw- en wegensector minder last van leveringsproblemen. Want dat we in de toekomst vaker met langdurige droogte te maken gaan krijgen is zeker, zo voorspellen de aannemers.

Bron: Cobouw