Vijfde Dorp schuift op de lange baan door strijd om water en financiën

4 augustus 2025

Uitstel voor woningbouw Zuidplaspolder

Gemeenten willen woningbouw stimuleren met lage grondprijsDe grootschalige woningbouwplannen in de Zuidplaspolder, goed voor maar liefst 8.000 nieuwe woningen, lopen opnieuw flinke vertraging op. Waar de Raad van State dit jaar een oordeel zou vellen over het bestemmingsplan voor het zogenoemde Vijfde Dorp, wordt dat nu pas op z’n vroegst in 2026.

De reden? Gemeente Zuidplas is het plan tussentijds aan het aanpassen. Daarmee hoopt men de bezwaren van Rijkswaterstaat en het hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard te pareren, en vernietiging van het plan te voorkomen. Een strategische zet, gebaseerd op vertrouwelijke adviezen van de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (STAB).

Bestemmingsplan op de schop

De aanpassing van het bestemmingsplan komt op een moment dat de spanning rond het project voelbaar is. De gemeenteraad moet zich nog buigen over het zogeheten herstelbesluit. Pas daarna kunnen ook de bezwaarmakers reageren. De Raad van State wacht tot die reacties binnen zijn, voordat de rechter een zitting inplant.

Het is dus nog even koffiedik kijken wanneer de schop daadwerkelijk de grond in kan. Toch is dit soort vertraging geen uitzondering bij projecten van deze schaal, zeker wanneer belangen als waterveiligheid, infrastructuur en financiële haalbaarheid elkaar kruisen.

Bezwaar vanuit Den Haag en het waterschap

Rijkswaterstaat en het hoogheemraadschap hebben beiden beroep ingesteld tegen het plan. De bezwaren lopen uiteen, maar de zorgen zijn groot. Waar het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vooral vraagtekens zet bij de financiële onderbouwing, ligt bij het waterschap de focus op de waterhuishouding.

En dat is niet zomaar. De Zuidplaspolder ligt bijna 7 meter onder NAP, wat de locatie extra kwetsbaar maakt voor wateroverlast en droogte. Juist daarom pleit het waterschap voor een robuuster plan. Tijdens de zomermaanden wordt gewerkt aan een concept-waterhuishoudingsplan, dat in september klaar moet zijn.

Constructieve gesprekken onder druk

Ondanks de juridische strijd, lijken de gesprekken tussen de gemeente en het waterschap in goede sfeer te verlopen. Onder leiding van oud-Deltacommissaris Wim Kuijken worden de complexe puzzelstukken rondom het project zorgvuldig neergelegd. Zijn eerdere verkenning bracht niet alleen de waterhuishouding aan het licht als struikelblok, maar ook verkeersdrukte en financiële risico’s.

Met aanvullende onderzoeken en overleg aan beide zijden wordt gezocht naar een oplossing. In de tussentijd blijft het lot van het Vijfde Dorp onzeker, maar het proces lijkt constructiever dan het papierwerk doet vermoeden.

Grondbank dwingt tot bouwen

Achter de schermen speelt ook een financiële realiteit die weinig ruimte laat voor stoppen. Zuidplas investeerde eerder honderden miljoenen in een grondbank om de benodigde locatie aan te kopen en bouwrijp te maken. Die investering terugdraaien zou enorme financiële schade opleveren.

De gemeenteraad stemde daarom vorig jaar in met het bestemmingsplan, ondanks aanhoudende kritiek en juridische risico’s. Nu de plannen toch moeten worden aangepast, is het zaak om snel én zorgvuldig te handelen – zonder het bredere vertrouwen in de ruimtelijke ordening te verliezen.

Bron: cobouw.nl