Van warme zorg naar koude cijfers: hoe een zorgvereniging een investeringsfonds werd

Een ideële missie raakt zoek in de verkoop

Honderd jaar lang bood Pro Senectute zorg en huisvesting aan ouderen met een zekere welstand. Maar die missie heeft plaatsgemaakt voor een verrassende wending: de zorg werd overgedragen aan een investeringsmaatschappij, het vastgoed verkocht aan een Brits fonds en de vereniging zelf houdt nu €90 miljoen over. Daarmee is ze bezig zichzelf om te vormen tot een goededoelenfonds voor álle ouderen in Nederland – maar dus niet per se meer voor haar eigen bewoners.

In zorgcomplexen zoals De Wildhoef in Bloemendaal merken bewoners de gevolgen. Een interactieve zuil genaamd Tante Co stelt vragen als “Voelt u zich veilig?” of “Welk koekje vindt u lekker?”, terwijl tegelijkertijd de zorg wordt versoberd en de huren stijgen. De belofte van betrokken zorg maakt plaats voor managementtaal en spreadsheets.

Bewoners zonder stem in het verkoopproces

De zorgactiviteiten van Pro Senectute werden begin 2024 overgedragen aan Venturion, een investeringsmaatschappij van twee Brabantse ondernemers. De bewoners en hun families werden hierover pas achteraf geïnformeerd. Stemgerechtigd waren slechts een handvol oud-bestuurders van de vereniging zelf. De mensen voor wie Pro Senectute ooit werd opgericht – de bewoners – hadden geen stem.

Kort daarna verkocht de vereniging ook haar vastgoed: 430 appartementen, verdeeld over tien locaties, gingen voor zo’n €90 miljoen naar Schroders Capital. Die zal tot 2038 verhuren aan Venturion, dat op zijn beurt weer huurt aan de bewoners. De opbrengst werd gestald bij Van Lanschot Kempen, met als doel jaarlijks drie miljoen euro te schenken aan maatschappelijke initiatieven voor ouderen.

Een goed doel met diepe zakken, maar gesloten deuren

De voormalige zorgvereniging presenteert zich nu als een filantropisch fonds. Tegelijkertijd worden bewoners geconfronteerd met stijgende woonlasten en minder zorg. Nieuwe huurders betalen al snel €2.700 per maand, extraatjes zoals muziekoptredens worden afgebouwd, en op sommige locaties verdwijnt de zwaarste zorgvorm volledig.

Een vertrouwelijk plan van de nieuwe exploitant Fortumus – zoals de zorgorganisatie nu heet – schetst een toekomst met meer inzet van familieleden, vrijwilligers en technologische snufjes. Voor ouderen die zware zorg nodig hebben, is straks geen plek meer. Daarmee verdwijnen ook honderden verpleeghuisplekken uit het zorglandschap.

De roep om verantwoording groeit

Cliëntenraden hebben grote moeite om de gebeurtenissen van de afgelopen anderhalf jaar te reconstrueren. Cruciale documenten worden niet gedeeld, afspraken zijn vaag, en bij vragen over geldstromen en toekomstige winstuitkeringen blijft het stil. De bewoners die wel vragen stellen, voelen zich afgescheept. Een enkeling spreekt van “privatisering zonder bescherming”.

Voor nabestaanden zoals Willem Burmanje, die zijn vrouw vier jaar lang dagelijks bezocht in De Wildhoef, is de teleurstelling groot. Hij zag de zorg verslechteren en zijn zorgen werden niet gehoord. Bij haar uitvaart uitte hij zijn kritiek publiekelijk: “Iedereen in de Wildhoef gaat uiteindelijk dood, daar gaat het mij niet om, maar een waardig einde is wel het minste wat ik verwacht.”

Bron: nrc.nl