Regenpijp afkoppelen loont bij wateroverlast

10 juli 2025

Regenwater als kans in plaats van probleem

De regenpijp afkoppelen: voor de een een klein klusje, voor de ander een druppel op een gloeiende plaat. Toch blijkt uit verschillende onderzoeken dat deze maatregel wel degelijk zoden aan de dijk zet. Letterlijk én figuurlijk. In plaats van dat regenwater linea recta naar het riool verdwijnt, vang je het lokaal op – bijvoorbeeld in een regenton of je eigen tuin.

Waarom dat zinvol is? Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal noemt twee belangrijke redenen. Ten eerste bespaart het flink wat drinkwater: veel mensen sproeien hun tuin met kraanwater, terwijl je daarvoor prima regenwater kunt gebruiken. En ten tweede ontlast het de riolering, wat vooral bij hevige buien essentieel is.

Van dak naar ton: een simpel rekensommetje

Regenwater lijkt onschuldig, maar is in grote hoeveelheden een flinke belasting voor het riool. Gemiddeld valt er jaarlijks 800 millimeter neerslag. Op een dak van 60 vierkante meter betekent dat bijna 50.000 liter schoon water per huishouden, die normaal via de regenpijp naar de rioolwaterzuivering stroomt.

Volgens ingenieursbureau TAUW kan het afkoppelen van regenpijpen deze stroom met ongeveer een derde verminderen. Niet alleen bespaar je zo op zuiveringskosten, je helpt ook mee om overstort van rioolwater bij piekbuien te voorkomen. En met de toename van extreme neerslag door klimaatverandering, is dat relevanter dan ooit.

Gescheiden riolering en groene oplossingen in opmars

Ook gemeenten zijn druk bezig om hemelwater van afvalwater te scheiden. Stichting Rioned, de koepel voor stedelijk waterbeheer, ziet dat gescheiden rioleringen bij nieuwbouw inmiddels standaard zijn. En bij vervanging van oude riolen wordt dit principe steeds vaker toegepast. Daarnaast zetten gemeenten in op oplossingen als wadi’s, groene bermen en infiltratiesystemen.

Toch is er nog werk aan de winkel: van alle verharde oppervlakken in Nederland – waaronder daken, stoepen en straten – is bijna de helft nog steeds aangesloten op een gemengd rioolstelsel. En van het water dat op deze oppervlakken valt, komt uiteindelijk zo’n 75 procent bij de rioolzuivering terecht.

Veel winst te behalen op particuliere daken

Met zo’n 500 miljoen vierkante meter aan dakoppervlak is het effect van grootschalige afkoppeling aanzienlijk. Als je bedenkt dat daken verantwoordelijk zijn voor ruim een kwart van het verharde oppervlak dat op het riool is aangesloten, wordt de potentie duidelijk: afkoppelen maakt écht verschil.

Toch blijkt uit onderzoek van Milieu Centraal dat slechts 37 procent van de tuinbezitters zegt hun regenpijp te hebben afgekoppeld. En de daadwerkelijke uitvoering blijft in de praktijk vaak achter. Er is dus nog volop ruimte om regenwater slimmer te benutten – en in veel gevallen is daar ook subsidie voor beschikbaar.

Bron: nrc.nl