Politiek spel rond huren vergroot chaos op woningmarkt

Vertrouwen in kabinet brokkelt af door plotselinge koerswijziging

Bij ontwikkelaars, woningcorporaties en beleggers groeit de twijfel of afspraken met dit kabinet nog wel iets waard zijn. Die twijfel ontstond na een verrassende wending tijdens de nachtelijke onderhandelingen over de voorjaarsnota, waarbij PVV, VVD, NSC en BBB op eigen houtje het huurbeleid wijzigden. Afspraken over de sociale huurstijging en de middenhuurregulering lijken ineens niet meer heilig.

Dat deze politieke ad-hocbesluiten verregaande gevolgen hebben, gaf woonminister Mona Keijzer (BBB) zelf ook toe. Ze erkende dat de huurbevriezing voor 2025 en 2026 mogelijk de bouw van 85.000 sociale huurwoningen in gevaar brengt. Wat begon als een politieke geste naar de huurder, lijkt uit te monden in een bouwstop voor nieuwkomers op de woningmarkt.

Ondoordacht beleid schaadt woningbouwplannen

Volgens Judith Norbart, directeur van IVBN, zijn de recente aanpassingen niet alleen slecht voor de bouwambities, maar vooral funest voor het vertrouwen. Tijdens de woontop van afgelopen december waren er nog duidelijke afspraken gemaakt tussen marktpartijen en de overheid over betaalbaarheid, duurzaamheid en bouwtempo. Maar met het recente politieke zwalken voelt het voor veel partijen alsof die beloftes al na vier maanden zijn ingeleverd.

Ondertussen blijft het streefdoel van 100.000 nieuwbouwwoningen per jaar buiten bereik. Hoge rente, stijgende bouwkosten en gebrek aan duidelijke kaders spelen al langer een rol. Nu dreigen ook politieke onbetrouwbaarheid en onduidelijkheid over regelgeving het proces verder te blokkeren.

Woondeal op losse schroeven door gebrek aan duidelijkheid

Opvallend genoeg is zelfs binnen de coalitie onduidelijk wat nu precies is afgesproken. Of de huurbevriezing ook geldt voor sociale huurwoningen in handen van particuliere verhuurders, weet eigenlijk niemand. Dit gebrek aan afstemming voedt de chaos én de frustratie bij corporaties, die waarschuwen dat duizenden nieuwe woningen nu op de tocht staan.

Dat de zorgen serieus zijn, blijkt ook uit interne kritiek. NSC-Kamerlid Merlien Welzijn reageerde fel op de deal en schreef op LinkedIn dat ze ‘met stomheid en verbazing geslagen’ is. Haar uitspraak *‘huurbevriezing is bouwbevriezing’* vat de kern van de kritiek krachtig samen.

Onzekerheid over puntensysteem en definitie ‘kleine belegger’

Naast de huurbevriezing is ook de beoogde versoepeling van het puntensysteem voer voor discussie. Verhuurders krijgen mogelijk meer ruimte om hogere huren te vragen, maar de precieze invulling blijft vaag. Ook over het nieuwe maximum voor de middenhuur is nog niets definitief. Tegelijkertijd zou de woningwaarde weer een grotere rol gaan spelen in de huurprijsbepaling, al is ook daarover weinig concreet.

De coalitie wil uitzonderingen maken voor ‘kleine vastgoedbeleggers’, maar wat daar precies onder valt, is niet vastgelegd. Deze onduidelijkheid maakt het moeilijk om beleid te toetsen, laat staan om nieuwe projecten op basis daarvan te financieren of plannen.

Keijzer balanceert op een slap koord tussen partijen

Voor minister Mona Keijzer is het nu vooral balanceren. Aan de ene kant moet zij rekening houden met de onvoorspelbaarheid van de coalitiefracties, aan de andere kant rekenen marktpartijen op een betrouwbare en voorspelbare overheid. Zonder helder beleid komt de woningbouw verder tot stilstand en staat Keijzers geloofwaardigheid als gesprekspartner op het spel.

Bron: fd.nl