Buitenlandse beleggers welkom, maar Nederland blijft risico

Minister Keijzer op vastgoedmissie in München

Op de vastgoedbeurs Expo Real in München deed demissionair minister Mona Keijzer een opvallende poging om buitenlandse beleggers opnieuw warm te maken voor de Nederlandse woningmarkt. In een hal vol netwerkmogelijkheden, DJ’s en flessen bier riep ze: “Come to the Netherlands!”

Haar aanwezigheid is bijzonder. Ministers laten zich zelden zien op vastgoedbeurzen, maar Keijzer doet dat doelbewust. Ze wil het signaal afgeven dat Nederland opnieuw openstaat voor internationaal vastgoedkapitaal. Haar boodschap is helder: zonder beleggers redt Nederland de woningbouwdoelen niet.

De draai na De Jonge

Keijzers aanpak wijkt zichtbaar af van die van haar voorganger Hugo de Jonge, die nadrukkelijk de kant van huurders koos. Waar hij regulering opvoerde en buitenlandse beleggers op afstand hield, zoekt Keijzer juist de toenadering.

Volgens haar is het simpel: de overheid kan de woningbouwopgave niet alleen dragen. Er is privaat kapitaal nodig, of dat nu uit Nederland komt of van daarbuiten.

Wisselvallig overheidsbeleid schrikt af

De keerzijde van de medaille is dat veel internationale beleggers nog niet staan te popelen. In gesprekken op de beurs wordt duidelijk dat zij de Nederlandse markt als onvoorspelbaar en risicovol ervaren.

Stijgende overdrachtsbelasting, strengere huurregulering en beperkingen op renteaftrek hebben hun sporen nagelaten. Volgens een recent rapport van SEO is het investeringsklimaat vanaf 2022 significant verslechterd. De cijfers zijn veelzeggend: buitenlandse partijen waren in 2023 nog goed voor ruim 32% van de investeringen in Nederlandse nieuwbouwwoningen. In 2024 is dat gezakt tot slechts 3%.

Vertrouwen is breekbaar

Voorbeelden van investeerders die zich terugtrekken zijn er genoeg. De Zweeds-Deense belegger Heimstaden verkocht de afgelopen twee jaar duizenden woningen en overweegt verdere afbouw.

Volgens co-ceo Christian Fladeland ligt de oorzaak niet in een afkeer van regelgeving, maar in het gebrek aan voorspelbaarheid. “Vertrouwen opbouwen duurt jaren,” zegt hij. “Maar het kan in een paar weken weer weg zijn.”

Structureel overleg nog zonder harde resultaten

Om de relatie met beleggers te herstellen werd het Structureel Overleg Investeringsklimaat (SOI) opgezet, ook wel de ‘kapitaaltafel’ genoemd. Vertegenwoordigers van grote institutionele beleggers als APG en PGGM schuiven hier aan met ambtenaren van de ministeries van Financiën en Volkshuisvesting.

Hoewel het overleg is geïntensiveerd, is er volgens voorzitter Roel van de Bilt nog weinig concreets bereikt. “We hebben het rapport, we werken aan een vastgoedmonitor, maar zicht op echte beleidsveranderingen ontbreekt,” zegt hij. “Twee gevallen kabinetten helpen daar ook niet bij.”

Politiek klimaat blijft onzeker

Keijzer zelf erkent dat er nog stappen nodig zijn. Ze noemt positieve signalen zoals het verlagen van de overdrachtsbelasting en het terugdraaien van de renteaftrekbeperking, maar benadrukt dat verdere verbeteringen afhankelijk zijn van de uitkomsten van de verkiezingen.

Niet iedereen is enthousiast over haar koers. Kamerlid Habtamu de Hoop (GroenLinks-PvdA) vindt dat Keijzer onvoldoende onderscheid maakt tussen investeerders die bouwen en beleggers die vooral kopen voor rendement. Hij noemt haar aanpak ideologisch en marktgericht, en ziet liever strengere kaders rond betaalbaarheid en woningtoevoeging.

De balans tussen markt en maatschappij

Keijzer verdedigt haar aanpak met de boodschap dat zij breed luistert – naar corporaties, jongeren, bouwers én beleggers. Voor haar zijn beleggers onderdeel van de oplossing.

Maar of zij die beleggers daadwerkelijk terug weet te brengen, hangt af van één sleutelwoord dat telkens terugkomt op de beursvloer in München: vertrouwen.

Bron: fd.nl