Woningbouw op slot door stikstof? De rekening loopt op

Miljardenverlies door juridische impasse

De stikstofcrisis blijft een dure aangelegenheid. Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) dreigt tussen 2025 en 2030 een extra verlies van bijna €8 miljard aan woningbouwproductie. Dit bedrag komt bovenop de €6 miljard die sinds 2019 al verloren ging. Totaal: €14 miljard in tien jaar tijd.

Deze verliezen zijn niet enkel theoretisch. Het gaat om daadwerkelijk uitgestelde of volledig geschrapte woningbouwprojecten. Gemeenten drukken noodgedwongen op de pauzeknop, zoals recent in Amsterdam, waar plannen voor duizend woningen op de Oranjewerf zeker vijf jaar in de koelkast verdwijnen.

Geen vergunning, geen bouw

Het juridische fundament onder de stikstofaanpak is opnieuw onderuit gehaald. Wat begon met het verbod op het Programma Aanpak Stikstof (PAS) in 2019, kreeg recent vervolg. De bouwvrijstelling sneuvelde en ook het zogenoemde ‘intern salderen’ – stikstof compenseren binnen het eigen bedrijf – mag alleen nog met een vergunning. Met terugwerkende kracht tot 2020.

Dat maakt het aanvragen van bouwvergunningen complexer én trager. Volgens het EIB raakt dit ongeveer 9% van alle jaarlijkse nieuwbouwprojecten – zo’n 7000 woningen per jaar blijven daardoor liggen. Geen prettig vooruitzicht in een tijd van woningtekorten.

Niet alleen woningen raken achterop

De gevolgen beperken zich niet tot de woningbouw. Ook infrastructurele projecten lijden onder de stikstofknoop. Het EIB berekende dat dit voor de wegenbouw tot een verlies van €1,2 miljard leidt tegen 2030. Wel verschuiven sommige budgetten richting renovatie en onderhoud, wat de pijn iets verzacht.

Toch blijft de boodschap helder: zolang vergunningen op zich laten wachten, ligt de schop vaker stil dan gewenst. En met elke maand vertraging groeit het prijskaartje.

Nieuw stikstofbeleid, oude onzekerheden

Het kabinet komt met nieuwe maatregelen. Er moet een vergunningstelsel komen waarin de daadwerkelijke uitstoot centraal staat, in plaats van de neerslag op gevoelige natuur. Dat klinkt logisch, maar de uitwerking laat op zich wachten.

Wat wel vaststaat: de doelen schuiven op. Sectoren als industrie, mobiliteit en bouw krijgen tot 2035 de tijd om hun stikstofuitstoot te halveren. Het helpt de druk tijdelijk verlagen, maar het risico bestaat dat de besluitvorming daarmee nog verder vertraagt.

Bron: fd.nl