Woningmarkt in de knel door ‘bestuurlijk vandalisme’ van kabinet

Hoogleraar Boelhouwer hekelt amateuristisch beleid

Het rommelt in Den Haag, en dit keer is het niet alleen het politieke spel dat voor ophef zorgt. Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft, spaart het kabinet niet in zijn kritiek. De recente huurbevriezing, achter gesloten deuren bekokstoofd en buiten minister Keijzer om, noemt hij niets minder dan “bestuurlijk vandalisme”.

Volgens Boelhouwer wordt het woonbeleid gekenmerkt door een aaneenschakeling van foute besluiten en amateurisme. De gevolgen? Catastrofaal voor de woningbouwproductie, zo stelt hij onomwonden. Vooral woningcorporaties voelen zich buitenspel gezet en dreigen met juridische stappen als er geen compensatie komt voor de gemiste huurverhoging.

Geloofwaardigheid minister Keijzer zwaar beschadigd

Opvallend genoeg neemt Boelhouwer het tegelijkertijd op voor minister Keijzer. Niet omdat hij haar beleid verdedigt, maar omdat zij volgens hem het slachtoffer is van politieke onkunde tijdens de onderhandelingen van de voorjaarsnota. Toch blijft hij kritisch: haar geloofwaardigheid heeft een flinke deuk opgelopen. Beloften die tijdens de Woontop groots werden gepresenteerd, belandden nog geen vier maanden later in de papierversnipperaar.

Boelhouwer benadrukt dat dit niet slechts een incident is. Hij wijst op een structureel probleem waarbij besluiten worden genomen zonder overleg met vakministers en experts. Het gevolg: beleid dat de plank volledig misslaat.

Nieuwbouw en betaalbaarheid zwaar onder druk

De impact van deze politieke misstap laat zich vooral voelen bij de bouw van sociale huurwoningen. Waar het Economisch Instituut voor de Bouw nog een gematigd beeld schetst, ziet Boelhouwer een veel somberder scenario. Hij verwacht dat er de komende tien jaar 180.000 sociale huurwoningen minder zullen worden gebouwd. Dat is meer dan de helft van de geplande productie – een verlies dat volgens hem onmogelijk nog kan worden ingehaald.

Niet alleen de sociale woningbouw lijdt onder deze huurbevriezing. Ook de bouw van betaalbare marktwoningen komt in de knel. Door nieuwe wetgeving die voorschrijft dat twee derde van de woningbouw betaalbaar moet zijn, dreigen projecten te stagneren. Aannemers kunnen die eisen simpelweg niet meer waarmaken onder de huidige omstandigheden.

Woningtekort bereikt historisch dieptepunt

Boelhouwer voorspelt dat de bouwproductie dit jaar blijft steken op 69.000 woningen. Een getal dat ver achterblijft bij de politiek gewenste 100.000. Intussen groeit het woningtekort naar ongekende hoogten. Sinds de Tweede Wereldoorlog is het tekort niet meer zo groot geweest en dreigt dit zelfs richting de 5 procent te gaan.

Daarbij voegt hij toe dat de huurbevriezing haar doel volledig voorbij schiet. Wat als steunmaatregel voor de laagste inkomens werd gepresenteerd, blijkt in de praktijk nauwelijks effect te hebben: huurders houden er hooguit acht tot negen euro per maand aan over, terwijl de staatskas er een half miljard euro bijschrijft.

Hard oordeel over het woningmarktbeleid

Hoewel Boelhouwer minister Keijzer persoonlijk respecteert, geeft hij het huidige woningmarktbeleid een dikke onvoldoende. Volgens hem wordt er op alle fronten verkeerd gestuurd: woningcorporaties en particuliere verhuurders worden afgeknijpt, terwijl structurele problemen zoals de hypotheekrenteaftrek onbesproken blijven.

Het politieke onvermogen om effectieve maatregelen te nemen is volgens hem al twintig jaar zichtbaar. Toch blijft hij hopen op verandering, al voorziet hij dat dit pas gebeurt als het kabinet valt. Wanneer dat precies zal zijn, hangt volgens hem vooral af van de VVD. Maar dat de houdbaarheidsdatum van dit kabinet in zicht is, lijkt voor Boelhouwer geen vraag meer.

Bron: cobouw.nl