Kamernood kraakt: hoe regels en beleid studenten klemzetten

Huurprijzen studentenkamers schieten door het dak

Gemiddeld bijna zevenhonderd euro per maand voor een studentenkamer – en in Amsterdam zelfs duizend euro. Dat zijn bedragen die ver boven de basisbeurs uitstijgen, en tóch is het de realiteit voor studenten die op zoek zijn naar woonruimte. De wachtlijsten bij woningcorporaties zijn lang, waardoor veel jongeren genoodzaakt zijn de particuliere markt op te gaan.

Toch durven velen het niet aan om via de Huurcommissie iets aan de te hoge prijzen te doen. De angst om de relatie met de verhuurder te schaden, of zelfs hun kamer kwijt te raken, houdt hen tegen. En ondertussen blijft het aanbod afnemen.

Het tekort aan studentenwoningen groeit

Volgens kenniscentrum Kences zijn er op dit moment circa 23.000 studentenkamers te weinig. En dat aantal lijkt alleen maar verder te stijgen. Uit cijfers van Rent.nl blijkt dat het aantal aangeboden kamers met maar liefst 40 procent is gedaald ten opzichte van een jaar eerder.

Nieuwbouw had hier een oplossing kunnen bieden, maar het tempo waarin studentenwoningen worden bijgebouwd is allesbehalve hoopgevend. Terwijl het tekort nijpender wordt, blijven investeringen achter.

Beleid schrikt verhuurders af

Verschillende overheidsmaatregelen lijken een onbedoeld domino-effect te hebben gehad. De invoering van de Wet betaalbare huur, bedoeld om huurders te beschermen, heeft bij particuliere beleggers geleid tot een massale verkoop van studentenpanden.

Ook de gestegen belastingdruk op vastgoed maakt verhuren minder aantrekkelijk. Waar beleggers vroeger nog een redelijk rendement konden halen, blijkt het voor velen nu simpelweg niet meer uit te kunnen.

Tijdelijke huurcontracten zorgen voor onzekerheid

De Wet vaste huurcontracten biedt studenten nog maximaal twee jaar zekerheid. Daarna volgt automatisch een contract voor onbepaalde tijd. Veel verhuurders willen daar niet aan beginnen, omdat het hen beperkt in flexibiliteit of verkoopmogelijkheden.

Het gevolg is dat studenten vaker kortlopende contracten krijgen, met bijbehorende stress over hun woonsituatie. Langdurig op één plek blijven wonen wordt steeds moeilijker.

Gemeentebeleid beperkt het aanbod verder

Daarnaast gooien ook sommige gemeenten zand in de raderen. Zo wordt het opkopen van goedkope en middeldure woningen door beleggers in bepaalde steden actief ontmoedigd of zelfs verboden.

Ook het zogenoemde ‘verkameren’ – het splitsen van een woning in meerdere kamers – wordt in sommige gemeenten beperkt vanwege overlastklachten. Hoewel deze maatregelen begrijpelijk kunnen zijn, zorgen ze er óók voor dat het aanbod voor studenten nóg verder slinkt.

Wat blijft er over van het actieplan studentenhuisvesting?

In 2022 werd nog vol ambitie aangekondigd dat er tot 2030 maar liefst 60.000 extra studentenwoningen zouden komen. Maar inmiddels is het stil rond dit landelijke actieplan.

Een strakkere regie vanuit het kabinet lijkt noodzakelijk. Daarnaast is het verstandig om kritisch te kijken naar de stapeling van regels waar verhuurders momenteel mee te maken hebben.

Het is begrijpelijk dat de overheid misstanden op de woningmarkt wil aanpakken, maar de huidige aanpak treft een kwetsbare groep die steeds minder kan kiezen. En dat kan onmogelijk het doel zijn van goed woningbeleid.

Bron: nrc.nl