Grondfaciliteit geeft gemeenten meer regie op woningbouw

23 juli 2025

Rijk springt bij met grondfaciliteit voor woningbouw

Gemeenten krijgen hulp van het Rijk bij het aankopen van bouwgrond. De zogeheten grondfaciliteit moet lokale overheden meer grip geven op de woningbouw, zonder dat zij grote financiële risico’s lopen. Demissionair minister Mona Keijzer stelt hiervoor €390 miljoen beschikbaar, verspreid over de komende vier jaar.

Het idee is dat gemeenten weer meer actief grondbeleid gaan voeren, na jaren van terughoudendheid. Die terughoudendheid is niet vreemd: in de vorige crisis moesten gemeenten forse verliezen slikken op hun grondposities toen bouwprojecten werden stilgelegd en grondprijzen kelderden.

Meer controle op woningtype en tempo

Door zelf grond in bezit te hebben, kunnen gemeenten sturen op het type woning en de snelheid van ontwikkeling. Vooral de bouw van sociale huurwoningen, die vaak financieel minder aantrekkelijk zijn voor marktpartijen, kan hiervan profiteren.

Zolang gemeenten afhankelijk zijn van faciliterend grondbeleid, waarbij ze moeten onderhandelen met projectontwikkelaars die het grondbezit in handen hebben, blijven veel plannen hangen in stroperige trajecten. De grondfaciliteit moet daarin verandering brengen.

Niet meteen, maar op termijn

Toch is het belangrijk om realistisch te blijven over het tempo. Op veel van de grote woningbouwlocaties is de grond al lang in handen van beleggers en ontwikkelaars. De nieuwe regeling verandert daar op korte termijn weinig aan.

Net als bij andere ingrepen in het grondbeleid geldt ook hier: de echte effecten worden pas over jaren zichtbaar. Maar voor een robuuste volkshuisvesting is lange adem een vereiste. Gemeenten die op tijd hun grondposities veiligstellen, kunnen over een decennium het verschil maken.

Bron: fd.nl