ASML trekt zich terug als directe geldschieter en kiest voor regionaal woonfonds

Van solist naar samenwerkingspartner

Waar chipmachinereus ASML eerder zelfstandig woningbouwprojecten financieel ondersteunde, kiest het bedrijf nu voor een nieuwe aanpak. De directe woonsubsidies worden vervangen door een bijdrage aan het bredere Beethoven Woonfonds, waarin ook het Rijk en gemeenten participeren. Daarmee stapt ASML uit de rol van solist en sluit het zich aan bij een regionaal partnerschap voor woningbouw.

De gedachte is helder: niet langer individuele projecten bevoordelen, maar alle gemeenten in de Brainportregio gelijke kansen bieden. ASML wil hiermee voorkomen dat het als bedrijf op de stoel van gemeente of projectontwikkelaar gaat zitten.

Van Eindhoven tot Deurne: iedereen kan meedoen

Het Beethoven Woonfonds bevat in totaal €245 miljoen en wordt vanaf oktober opengesteld voor subsidieaanvragen. Gemeenten kunnen dan via een speciaal loket middelen aanvragen, met gemiddeld €11.000 subsidie per woning. De voorwaarde: 25% cofinanciering door de gemeente.

De regeling moet zorgen dat niet alleen grote steden, maar ook kleinere gemeenten zoals Deurne of Someren kunnen meeliften. Volgens ASML biedt deze vorm van samenwerking juist veel meer ruimte dan de directe steun aan losse projecten.

ASML voelde de verantwoordelijkheid

ASML begon twee jaar geleden met investeren in woonprojecten, niet voor eigen personeel, maar om de vastgelopen woningmarkt in de regio een duwtje in de rug te geven. De techreus uit Veldhoven zag hoe haar groeiende personeelsbestand – en dat van andere techbedrijven – leidde tot prijsdruk op de woningmarkt. In totaal was het bedrijf betrokken bij zes projecten voor zo’n 1500 woningen.

Een daarvan is TAC Living in Eindhoven, waar 249 sociale en middenhuurwoningen worden gerealiseerd pal naast het Philips Stadion. Zonder verliesgarantie van ASML was dat project onrendabel en nooit van de grond gekomen. Het bedrijf bood aan maximaal €2 miljoen bij te leggen als de ontwikkelaar verlies zou draaien.

Vertragen voor gelijke kansen

Hoewel het regionale fonds eerlijker verdeeld wordt, levert het ook kritiek op. Voorheen konden woningcorporaties snel schakelen met ASML, nu moeten ze zich voegen naar subsidierondes en beoordelingscommissies. Edwin Jansen van woningcorporatie Trudo spreekt van een tragere aanpak die de urgentie van het woningtekort niet weerspiegelt. “Men heeft gekozen voor samenwerking boven snelheid”, stelt hij.

Ook bij Woonbedrijf klinken twijfels. De corporatie heeft meerdere projecten op de plank liggen, maar moet nu afwachten hoe de gemeente Eindhoven haar prioriteiten bepaalt. “Kiezen we voor wie het eerst komt, het eerst maalt, of voor wat het meeste toevoegt aan de stad?”, vraagt directeur Marloes Verkerk zich af.

Concurrentie tussen corporaties en ontwikkelaars?

Vanaf volgend jaar mogen ook commerciële ontwikkelaars een beroep doen op het Beethovenfonds. Dat kan leiden tot competitie met woningcorporaties, vrezen sommigen. De één vraagt subsidie aan voor grondexploitatie, de ander voor het realiseren van betaalbare woningen – beide binnen hetzelfde project.

Volgens ASML is dit geen probleem, zolang de gemeente als regisseur optreedt. Zij kan bepalen hoe de subsidieaanvraag wordt opgeknipt en bij wie welk deel terechtkomt. De opzet moet zo voorkomen dat ontwikkelaars te veel winst maken of dat sociale huurwoningen na een paar jaar alweer van de markt verdwijnen.

Met het nieuwe fonds is een stap gezet richting breder gedragen woningbouw. Maar of het tempo daarmee ook omhooggaat, blijft voorlopig de vraag.

Bron: fd.nl