Kamermarkt stort in: studenten vissen steeds vaker achter het net

Een derde minder studentenkamers beschikbaar

Wie deze zomer begint aan een studie in een nieuwe stad, moet stevig in de schoenen staan. De kamermarkt is namelijk ingestort: het aanbod van huurwoningen op openbare platforms is in een jaar tijd met bijna 40 procent gedaald. Vooral studenten merken dit direct, omdat zij meestal geen recht hebben op sociale huur en zijn aangewezen op kleine particuliere kamers en studio’s. In studentensteden zoals Amsterdam, Utrecht en Leiden zijn er bijna 30 procent minder van dat soort woningen beschikbaar dan vorig jaar.

Tegelijkertijd is de gemiddelde huurprijs voor die kleinere woningen gestegen met ruim 10 procent tot 38,50 euro per vierkante meter. Met andere woorden: minder keuze, voor meer geld. De kans om iets te vinden neemt dus af, terwijl de druk op de schaarse kamers alleen maar toeneemt.

Hospiteren als fulltime bijbaan

Voor veel studenten is het vinden van een kamer inmiddels een langdurig en frustrerend proces. Uit een enquête van Rent.nl blijkt dat de helft van de studenten er drie maanden of langer over doet om woonruimte te bemachtigen. Sommigen reageren tientallen keren op advertenties en worden toch keer op keer afgewezen.

Zoals de negentienjarige Emma uit Alkmaar, die sinds februari al meer dan vijftig keer heeft gereageerd. Zelfs met een bescheiden budget en lage eisen komt ze nauwelijks in aanmerking. „Als ik maar niet elke dag tweeënhalf uur in de trein hoef te zitten,” verzucht ze. Haar verhaal staat niet op zichzelf.

Bijbouwen blijft achter, regels werken tegen

Volgens studentenvakbonden ligt de oorzaak niet alleen in de afname van het particuliere aanbod, maar ook in het gebrek aan nieuwe bouwprojecten. Permanente studentenwoningen blijven achter, mede door een streng vergunningsbeleid. In Amsterdam bijvoorbeeld is het splitsen van woningen of het creëren van kamerwoningen in veel gevallen verboden.

Hoewel de gemeente heeft toegezegd dit jaar bijna duizend studentenwoningen toe te voegen, zijn dat er lang niet genoeg om de groeiende vraag bij te benen. De ambitie om in 2030 zestienduizend woningen bij te bouwen lijkt daarmee een verre droom.

Illegale huur en ongezonde omstandigheden

Wie dan eindelijk een kamer vindt, is niet altijd beter af. Vita Davydova dacht geluk te hebben, maar bleek in een illegaal verhuurde seniorenwoning te zitten. Na een gedwongen vertrek vond ze een nieuwe kamer met zwarte schimmel. De gevolgen voor haar gezondheid waren ernstig. Toch durfde ze haar huisbaas niet aan te spreken, uit angst haar tijdelijke contract niet verlengd te krijgen.

En ze is niet de enige. Veel studenten zijn ontevreden over hun woning, maar aarzelen om naar de Huurcommissie te stappen. Sommigen weten niet eens wat die is. Zeker internationale studenten voelen zich extra kwetsbaar; zij worden regelmatig uitgesloten van woonruimte, simpelweg omdat ze geen Nederlander zijn.

Verhuurders trekken zich terug

Aan de andere kant kampen particuliere verhuurders met strengere regels en hogere lasten. De nieuwe Wet betaalbare huur, die sinds 1 juli van kracht is, reguleert nu ook de middenhuur. Samen met het woningwaarderingsstelsel en strengere eisen aan het delen van woningen, zorgt dit ervoor dat het verhuren van panden voor veel beleggers minder aantrekkelijk is geworden.

Daarom kiezen veel verhuurders ervoor hun huurwoningen te verkopen zodra de kans zich voordoet. Hierdoor daalt het aanbod van huurwoningen verder, terwijl de vraag – zeker onder studenten – alleen maar toeneemt.

Een onhoudbare situatie, die schreeuwt om slimme oplossingen. Want hoe langer studenten moeten blijven hospiteren, hoe minder aantrekkelijk de stad en zelfs het hele land voor hen wordt.

Bron: nrc.nl