Scholen kreunen onder achterstallig onderhoud en slecht binnenklimaat
25 juni 2025
Scholen kampen met slechte isolatie en een ongezond binnenklimaat
Op warme dagen is het voor veel scholen in Nederland bijna onmogelijk om goed onderwijs te geven. Gebrek aan frisse lucht, slechte isolatie en ruimtegebrek zorgen voor ongemakkelijke situaties voor zowel leerlingen als leraren. Annet Dries, vicevoorzitter van de PO-Raad, luidt daarom opnieuw de noodklok over de staat van onze schoolgebouwen.
Wat begon met een actie van schoolbestuurders in Overijssel, blijkt een landelijke realiteit. Meer dan 70 procent van de scholen heeft inmiddels een ondermaats binnenklimaat. Dit betekent dat onze kinderen dagelijks les krijgen in gebouwen die slechter scoren dan het gemiddelde Nederlandse kantoor.
Verouderde schoolgebouwen blijven in gebruik ondanks slechte staat
Veel van de huidige schoolgebouwen stammen nog uit de periode direct na de Tweede Wereldoorlog. Ze werden destijds in hoog tempo gebouwd, met goedkope materialen en zonder toekomstvisie op duurzaamheid of levensduur.
Oorspronkelijk was het de bedoeling dat deze gebouwen na zo’n 25 jaar vervangen zouden worden. Maar inmiddels zijn we ruim vijftig jaar verder en nog steeds staan deze verouderde scholen in gebruik. Slecht licht, gehorige lokalen, gebrekkige ventilatie, lekkages en onpraktische ruimtes zijn eerder regel dan uitzondering.
Ambitieus onderwijs in gebouwen uit het verleden
De eisen aan het onderwijs zijn de afgelopen decennia enorm veranderd. Innovatie, maatwerk, inclusiviteit en persoonlijke begeleiding zijn nu belangrijke pijlers. Maar de infrastructuur blijft achter.
De ambities van 2025 worden nog steeds uitgevoerd binnen de muren van gebouwen uit de jaren zestig. Een onhoudbare situatie, vindt Dries. Moderne onderwijsmethoden vragen om flexibele ruimtes, voldoende overlegplekken en een gezond binnenklimaat.
Ook het lerarentekort heeft hier mee te maken
Niet alleen de leerlingen hebben last van de slechte omstandigheden. Ook voor leraren is het steeds lastiger om onder deze omstandigheden goed werk te leveren.
Wie kiest er voor een beroep waarin je dagelijks lesgeeft in een benauwde, te warme of gehorige ruimte zonder fatsoenlijke werkplek? Het lerarentekort wordt hierdoor alleen maar verder in de hand gewerkt.
Politieke keuzes zorgen voor uitstel en oplopende kosten
Waarom verandert er dan zo weinig? Schoolgebouwen blijken politiek gezien geen populair onderwerp. Er valt simpelweg weinig eer aan te behalen.
Hoewel al jaren duidelijk is wat er moet gebeuren, blijft actie uit. Volgens berekeningen is er momenteel 1,3 miljard euro per jaar extra nodig om de scholen weer op orde te krijgen. En dat bedrag betreft alleen de investeringskant; de jaarlijkse exploitatie- en onderhoudskosten komen daar nog bovenop.
Het uitblijven van investeringen heeft een hoge prijs. Gezondheidsklachten, teruglopende motivatie bij zowel leerlingen als leraren, oplopende onderhoudskosten en gemiste onderwijskansen stapelen zich op.
Een schoolgebouw is meer dan een stapel stenen. Het vormt de basis voor goed onderwijs en een gezonde leeromgeving. De vraag is dan ook niet of er iets moet gebeuren, maar hoe lang we het ons nog kunnen veroorloven om niets te doen.
Bron: nrc.nl