Tien nieuwe steden? Eerst een land met een plan

Visie nodig achter de woningbouwambitie

Het klinkt groots en meeslepend: tien nieuwe steden bouwen om de wooncrisis te lijf te gaan. D66-lijsttrekker Rob Jetten trapte recent het debat af met dit voorstel. Maar hoe aantrekkelijk het ook klinkt, het echte probleem zit niet in het aantal woningen of de locatie.

Nederland heeft al plannen klaarliggen voor 1,2 miljoen woningen. Denk aan gebieden als de Gnephoek of het Vijfde Dorp – de locaties zijn er. Wat ontbreekt, zijn de verbindingen. Zonder voldoende infrastructuur blijven die woningen hangen in beloftes en bestemmingsplannen.

Geen woningbouw zonder infrastructuur

Gemeenten en ontwikkelaars stuiten keer op keer op dezelfde bottleneck: er is simpelweg geen aansluiting op spoor, snelweg of voorzieningen. In plaats van een centrale aanpak, ziet Nederland een lappendeken van lobbytrajecten, waarbij iedere regio zijn eigen ontsluiting moet bevechten bij het Rijk.

Zolang we blijven bouwen in de hoop dat de infrastructuur vanzelf volgt, houden we het tempo laag en de frustratie hoog. Er is een fundamentele koerswijziging nodig, waarbij we woningen niet loskoppelen van bereikbaarheid, waterveiligheid en leefkwaliteit.

Een land met een plan, niet een nieuwe luchtballon

Wat Nederland nodig heeft, is een samenhangende strategie die de grote lijnen van woningbouw, infrastructuur en duurzaamheid verbindt. Geen volgend vergezicht, maar een robuust uitvoeringsplan dat decennia meegaat.

Dat vraagt om regie. Een zelfstandig ministerie, duidelijke keuzes, een stevig mandaat en een uitvoeringsorganisatie die durft door te pakken. Denk aan hoe in het verleden Rijkswaterstaat of de Deltawerken het verschil maakten tussen visie en realisatie.

Infrastructuurinvesteringen zijn economische strategie

De huidige wooncrisis is meer dan een tekort aan stenen. Het is ook een kans om onze economie te versterken, de stikstofproblematiek aan te pakken en onze klimaatdoelen dichterbij te brengen. Maar dan moeten investeringen in spoor, stations, knooppunten en leefkwaliteit niet langer als kostenpost worden gezien, maar als motor voor vernieuwing.

Een integrale aanpak, waarin woningbouw gekoppeld wordt aan de grote maatschappelijke transities, zorgt niet alleen voor draagvlak in de Randstad, maar ook in regio’s die nu nog buiten beeld blijven.

Kleine stappen, groot effect

Inspirerende icoonprojecten zijn waardevol, maar minstens zo belangrijk zijn zichtbare verbeteringen in leefbaarheid, bereikbaarheid en uitvoerbaarheid. Mensen willen merken dat er iets verandert.

En dat begint niet met het schetsen van een nieuwe stad, maar met het realiseren van bestaande plannen. Een doordachte investering in infrastructuur maakt woningbouw mogelijk – én aantrekkelijk. Het is tijd om keuzes te maken die verder gaan dan de verkiezingsretoriek.

Bron: stadszaken.nl