Prefab houtbouw Poppies bewijst: duurzaam kan ook betaalbaar

Prefab houtmodules als sleutel tot versnelling woningbouw

In Amsterdam-Noord groeit een woongebouw dat voelt als een belofte aan de toekomst. Poppies, een complex met 103 middenhuurwoningen, is opgetrokken uit volledig houten modules die met het gemak van legoblokken op elkaar zijn gestapeld. Het project laat zien dat prefab houtbouw niet alleen duurzaam, maar ook snel en betaalbaar kan zijn — mits goed doordacht.

De modules, gemaakt van kruislaaghout (CLT), kwamen kant-en-klaar uit een Duitse fabriek. Inclusief wanden, vloeren, plafonds én kozijnen. In slechts zes weken werden ze op locatie geplaatst. “Met meerdere productielijnen kun je drie woningen per dag realiseren”, zegt architect Robbie Neijzen. Daarmee lijkt Poppies een passend antwoord op de bouwambitie van het ministerie: 100.000 woningen in vijf jaar tijd.

Compact, circulair en verrassend comfortabel

Poppies is ontstaan uit een prijsvraag van de gemeente Amsterdam, waarin duurzaamheid breder werd benaderd dan alleen materiaalgebruik. Het gebouw maakt gebruik van biobased materialen, circulaire principes en een energieprestatie die onder nul ligt. De compacte units van 4 bij 12 meter bieden volwaardige woningen van 40 m², met slimme indelingen en moderne voorzieningen.

De modules zijn volledig droog gemonteerd, zonder natte verbindingen. Installaties, keukens en badkamers zijn al in de fabriek geïntegreerd, wat het project ook geschikt maakt voor flexwoningen. Op de bouwplaats was het vooral een kwestie van koppelen, bouten en afwerken. “Het voelde letterlijk als bouwen met legoblokken,” aldus Neijzen.

Van experiment naar schaalbaar bouwsysteem

Poppies is het eerste project dat gebruikmaakt van het ‘Superwood’-systeem, ontwikkeld door Marc Koehler Associates, MaMa Pioneers en Derix. In tegenstelling tot andere houtbouwprojecten zijn hier geen betonnen stabiliteitskernen of sprinklers nodig. De stabiliteit zit in de modules zelf: een dikke wand van 24 cm CLT vormt het hart van elke woning.

Toch blijft CLT een kostbaar materiaal. Daarom werken de ontwikkelaars aan een doorontwikkeling waarbij dunnere schijfkolommen de dragende wanden vervangen. Die besparing op materiaal kan de kostprijs aanzienlijk verlagen, zonder concessies te doen aan sterkte of flexibiliteit. Daarnaast biedt het systeem mogelijkheden voor maatwerk en toepassing op complexere locaties, zoals binnenstedelijke kavels.

Van Poppies naar Portugal: houtbouw verovert Europa

Hoewel de houten opbouw snel verliep, bleek de betonnen plint — met winkels, horeca, een sportschool en parkeergarage — een stuk arbeidsintensiever. In toekomstige projecten wil Koehler het liefst volledig in hout bouwen. Dat zou niet alleen de snelheid verhogen, maar ook de CO₂-voetafdruk verder verlagen.

De lessen uit Poppies worden inmiddels toegepast in vervolgprojecten in Amsterdam, Milaan, Lissabon, Haarrijn en Noordwijk. Daarbij wordt ook gekeken naar verdere kostenreductie, onder andere door installatiearme woningen met decentrale ventilatie, geen technische ruimte en verwarming via de gevel.

Duurzaam bouwen met oog voor gemeenschap

De groene ambities reiken bij Poppies verder dan alleen materiaalgebruik. Het gebouw behaalt een EPC van -0,34 en maakt gebruik van warmteterugwinning, stadsverwarming, zonnepanelen, daktuinen en een regenwatersysteem. Het isolatiemateriaal bestaat uit vlas. En misschien wel net zo belangrijk: Poppies is ontworpen voor gedeeld gebruik. Bewoners hebben toegang tot co-workingplekken, een gemeenschappelijke keuken, een yogapaviljoen met buitendouche en zelfs een dakboerderij.

Volgens Neijzen is Poppies nog maar het begin. “Als CO₂-uitstoot écht beprijsd gaat worden, is bouwen met hout niet alleen duurzaam, maar ook economisch het meest logisch.”

Bron: cobouw.nl