Ook minder fijnstof in de lucht kan dodelijk zijn

Binnen de Europese Unie overlijden jaarlijks circa 659.000 mensen aan aandoeningen die zijn veroorzaakt door fijnstof in de lucht. Wetenschappers, verbonden aan het Max Planck Instituut voor Chemie in Mainz komen tot deze conclusie, waar de EU eerder nog uitging van circa 400.000 doden per jaar. De sterfte als gevolg van fijnstof is daarmee hoger dan het aantal doden als gevolg van roken en dat is een schokkende constatering, aldus de hoofdopsteller van het rapport.

Ook de WHO maakt zich zorgen over doden door fijnstof

De World Health Organisation (WHO) maakt zich eveneens zorgen over de hoge sterfte door luchtvervuiling. Wereldwijd komt dat aantal uit op 8,9 miljoen. De sterfte als gevolg van roken bedraagt 7,2 miljoen. Daar komt bij dat roken iets is dat mensen kunnen vermijden, ze kunnen ervoor kiezen niet te roken. Luchtvervuiling vermijden is een stuk lastiger. De levensverwachting van Europeanen wordt met gemiddeld 2 jaar ingekort als gevolg van fijnstof in de lucht.

Berekeningen aan de hand van nauwkeuriger cijfers

De huidige berekeningen zijn gebaseerd op cijfers die nauwkeuriger zijn dan voorheen. Vooral de Chinezen, die vaak te maken hebben met extreme luchtvervuiling, vooral in grote steden, gaan uit van realistische cijfers die op Europa van toepassing zijn. Daaruit blijkt dat de concentratie van fijnstof vaak veel hoger is dan waar tot nu vanuit werd gegaan. De onderzoeksresultaten moeten nog verder worden verfijnd. Maar er is inmiddels genoeg bewijs dat er een groter risico is op hart- en vaatziekten bij blootstelling aan een hoge concentratie fijnstof. Fijnstof tast de elasticiteit van bloedvaten aan en cellen kunnen erdoor worden beschadigd. Dit kan leiden tot aderverkalking, hoge bloeddruk en diabetes met alle gevolgen van dien.

Universiteit Utrecht nuanceert de cijfers

Bert Brunekreef, Milieu-epidemioloog aan de Universiteit van Utrecht, schrikt niet van de cijfers. Volgens hem is het niet meer dan een uitwerking van berekeningen die al zo’n driekwart jaar geleden zijn gepubliceerd. Er zijn volgens Brunekreef meerdere berekeningen. Afhankelijk van de criteria die worden toegepast komen die hoger of lager uit. Volgens hem is er dan ook geen directe aanleiding om het beleid van de Nederlandse overheid te wijzigen. Maar de onderzoekers zijn er heilig van overtuigd dat het snel afbouwen van het gebruik van fossiele brandstoffen wel degelijk een groot effect zal hebben. De gemiddelde levensverwachting in Europa kan erdoor stijgen met 1,2 jaar. De sterfte in de regio kan afnemen met zo’n 7% op jaarbasis.

De norm voor fijnstof moet verder omlaag

De WHO pleit voor een norm van 10 microgram fijnstof per kubieke meter lucht. In Nederland ligt de norm op dit moment op 25 microgram, dit is de huidige Europese richtlijn. Maar de onderzoekers van het nu gepubliceerde rapport wordt gepleit voor een maximale norm van hooguit 3 microgram per kubieke meter lucht. Voordat die norm gehaald zal worden zijn we in Europa en ook in Nederland echter nog heel wat jaren verder is de verwachting.

Bron: NRC Next