Nieuwe woningbouwplannen vertragen door harde realiteit

Politieke beloften versus de werkelijkheid

Meer woningen, zo snel mogelijk. Het is de belofte waar bijna iedere politieke partij zich in aan het verkiezingsseizoen aan vastklampt. Maar terwijl de ene partij pleit voor het ‘straatje erbij’ of het splitsen van bestaande woningen, dromen anderen hardop van compleet nieuwe steden. Denk aan Tata-stad op het staalfabrieksterrein, een opgespoten eiland in het Markermeer of woonwijken op luchthavens als Rotterdam en Maastricht.

Het klinkt ambitieus en aantrekkelijk, zeker op verkiezingsposters. Toch blijkt uit recente cijfers dat de realiteit veel taaier is. Het opschroeven van het bouwtempo door simpelweg gebieden aan te wijzen, is allesbehalve eenvoudig.

Novex-plannen blijven steken in de modder

De overheid wees in 2022 zeventien grootschalige woningbouwlocaties aan, de zogenoemde Novex-gebieden. Hier moesten tot 2030 bijna 290.000 huizen verrijzen. Inmiddels lijken die plannen steeds verder uit zicht te raken. Gemeenten hebben moeite om deze ambities waar te maken en geven een lange lijst van oorzaken: van overbelaste stroomnetten en eindeloze bezwaarprocedures tot gebrek aan personeel en moeizame gesprekken met grondeigenaren.

Daarbovenop komen de stijgende eisen rond betaalbaarheid, die veel projecten financieel lastig haalbaar maken. Hoewel een deel van de bouwprojecten binnenstedelijk is, brengt dat ook weer eigen uitdagingen met zich mee, zoals hoge grondprijzen, parkeerdruk en versnipperd eigendom.

Nieuwe wijken in weilanden? Reken op veel geduld (en geld)

Voorstanders van bouwen buiten de stad wijzen vaak naar polders en weilanden. Lekker veel ruimte en geen gedoe met bestaande bebouwing. Maar ook hier liggen de obstakels voor het oprapen. De aanleg van nieuwe infrastructuur – denk aan wegen, riolering en ov-verbindingen – kost niet alleen bakken met geld, maar ook enorm veel tijd.

Daar komt bij dat gronden vaak in handen zijn van meerdere eigenaren, die niet altijd happig zijn op verkoop. En ook hier dreigen procedures en vertragingen de kop op te steken, nog voordat de eerste paal de grond in kan.

Woningnood vraagt om realistische keuzes

Niemand twijfelt aan de urgentie van de woningnood. Met een geschat tekort van zo’n 400.000 woningen is er alle reden om stevig in te grijpen. Maar daar hoort ook eerlijkheid bij. Mooie vergezichten over nieuwe steden zijn niet genoeg als de plannen in de praktijk spaak lopen.

Wat nu nodig is, is een kabinet dat minder belooft en meer doet. Door eerst de huidige grootschalige plannen écht vlot te trekken, komt er ruimte voor realistische groei. En pas als dat lukt, wordt het tijd om weer verder te dromen.

Bron: fd.nl