Kosten Binnenhofrenovatie stijgen opnieuw fors

Renovatiekosten blijven oplopen

Wat begon als een prestigieuze renovatie voor €475 miljoen, loopt inmiddels op tot €2,7 miljard. De verbouwing van het Binnenhof is daarmee veruit het duurste overheidsbouwproject van Nederland. Demissionair minister Mona Keijzer meldde de nieuwste kostenraming deze week aan de Tweede Kamer. En dan hebben we het nog niet eens over de Ridderzaal, die buiten de begroting valt.

De oorzaak? Stijgende arbeidskosten, een overvloed aan ambachtelijk werk én verborgen gebreken in het eeuwenoude gebouw. Inmiddels kost arbeid in de bouwsector zo’n 10% meer dan een jaar eerder, en juist dat bepaalt circa 70% van de renovatiekosten. Bij een project met zoveel specialistisch werk is dat extra voelbaar.

Gebreken komen laat aan het licht

Het Binnenhof bestaat uit een wirwar van 65 historische gebouwen, goed voor 90.000 m². Pas tijdens de eerste sloop- en herstelwerkzaamheden werd echt duidelijk hoe slecht sommige delen eraan toe waren. In veel gebouwen bleek 60% van de draagbalken verrot aan de koppen. Die moeten nu met kunststof delen worden hersteld — werk voor een klein groepje superspecialisten in Nederland.

Minister Keijzer blijft er nuchter onder. “We kunnen gewoon een steeds realistischer inschatting maken,” zei ze tijdens een rondleiding voor de pers. Toch ontkomt ze niet aan de indruk van een fors uit de hand gelopen renovatie. De timing is bovendien pijnlijk: veel onderdelen hadden misschien al eerder aangepakt moeten worden, maar nu is teruggaan geen optie meer. “Het Binnenhof is het icoon van de democratie,” aldus Keijzer.

Ridderzaal hangt er nog los bij

Wie denkt dat het einde in zicht is, vergist zich. De Ridderzaal moet namelijk nog aangepakt worden — een renovatie van €225 miljoen bovenop het huidige budget. Keijzer wil dat die werkzaamheden direct worden meegenomen, nu het Binnenhof toch al een bouwplaats is. Wachten zou volgens haar alleen maar duurder worden.

De Ridderzaal kampt met lekkages en houtmieren in de balken. In april beslist het kabinet of ook dit deel van het complex onder handen genomen wordt. Vooruitlopend daarop zijn de vergunningen alvast aangevraagd.

Vertraging tot diep in de jaren dertig

Oorspronkelijk zou het vernieuwde Binnenhof in 2028 opgeleverd worden. Die datum is inmiddels losgelaten. De verhuizing van de Kamerleden en andere gebruikers staat nu gepland voor de zomer van 2031. Tot die tijd vergadert de Tweede Kamer in het tijdelijke onderkomen naast Den Haag CS — een betonnen kolos uit de jaren tachtig, ooit gebouwd voor Buitenlandse Zaken.

De complexiteit van het project draagt bij aan de vertraging. De toegang tot het Binnenhof is beperkt: alle materialen moeten via twee smalle poorten naar binnen, ooit bedoeld voor koetsen. Ondanks alles boekte het project deze week ook vooruitgang: een deel van de leistenen daken is inmiddels klaar. De helft van alle leidekkers in Nederland werkt momenteel op het Binnenhof — wat nog maar eens onderstreept hoe specialistisch deze renovatie is.

Bron: fd.nl