Experts presenteren 26-puntenplan tegen woningtekort
4 augustus 2025
Een receptenlijst tegen woningnood
De woningbouw stokt, het tekort loopt op en verkiezingsprogramma’s grossieren in beloftes die zelden landen. Volgens vier invloedrijke woningbouwexperts is het tijd voor een volwassen aanpak. Peter Boelhouwer, Jan Rouwendal, Desirée Uitzetter en Friso de Zeeuw komen daarom met een concreet 26-puntenplan onder de titel ‘Het Recept voor een Aanpak’.
De boodschap: stop met zigzagbeleid, laat wensdenken achterwege en kies voor bestuurlijke daadkracht. Alleen dan kan de woningbouw in Nederland structureel op gang komen.
Het politieke spel maakt bouwen lastig
Hoewel het woningtekort al jaren bovenaan de politieke agenda staat, komen structurele oplossingen zelden van de grond. Volgens de experts komt dat door gebrek aan regie, versnipperde besluitvorming en overspannen verwachtingen over wat politiek haalbaar is.
De woningbouwplannen van partijen als VVD, D66 en GroenLinks-PvdA bieden volgens hen weinig soelaas. Sterker nog, ze zouden de crisis kunnen verergeren, waarschuwen de auteurs. Hoog tijd voor een nuchtere en uitvoerbare aanpak, met oog voor kosten, haalbaarheid én maatschappelijke meerwaarde.
De echte prijs van duurzaam bouwen
De woningmarkt staat onder druk, en tegelijk stapelen de eisen zich op. Verduurzaming, circulair bouwen, klimaatadaptatie – allemaal belangrijk, maar ook kostbaar. En die kosten kunnen niet eindeloos worden doorgeschoven.
Daarom pleiten de experts voor structurele financiering, realistische doelen en duidelijke keuzes. Geen politieke luchtkastelen meer, maar een robuuste basis onder het woningbouwbeleid. En dat begint bij duidelijke voorstellen. Hier is hun volledige lijst:
- Zet de aanpak met de woondeals en Woontop-afspraken voort en concretiseer ze nader.
- Versterk de coördinerende functie van de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.
- Wijs in de Nota Ruimte (nieuwe) grote binnenstedelijke- en uitleglocaties aan met een integraal programma.
- Ontwikkel de grootschalige gebieden voortvarend, vernieuwend, integraal en met een strakke Vinex-achtige procesaanpak.
- Verschuif de verhouding tussen binnenstedelijke en uitleglocaties van 70-30 naar tussen 50-50 en 30-70.
- Stel de woningbouwprogrammering op regionale schaal vast op basis van gerealiseerde doorstroming binnen de keten.
- Vereenvoudig de rijksregels voor woningprogrammering: 30% sociale huur en minimaal een derde vrijesector.
- Voer het Stoer-advies integraal in.
- Vereenvoudig planprocedures voor optoppen, uitplinten, woningsplitsing en kleine transformaties.
- Voorkom speculatie bij grondverwerving via actiever gemeentelijk grondbeleid en voorkeursrechten.
- Zet de nieuwe grondfaciliteit van 390 miljoen euro in voor gemeentelijke grondexploitaties en PPS-en met BNG-participatie.
- Bouw de hypotheekrenteaftrek in 15 jaar af, beginnend bij woningen met de hoogste WOZ-waarde.
- Stel jaarlijks 1 tot 1,5 miljard euro beschikbaar voor woningbouw, gericht op onrendabele toppen.
- Trek structureel 1,5 miljard euro per jaar uit voor aan woningbouw gerelateerde infrastructuur en OV.
- Zorg voor extra budget en maatregelen om stikstofdepositie structureel te reduceren.
- Bundel en vereenvoudig Rijksbudgetten voor woningbouw ter verlaging van proceskosten.
- Maak huurwoningen aantrekkelijk voor beleggers met een Duits model voor huurprijsontwikkeling en overdrachtsbelasting van 6%.
- Breid het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit naar 1 miljard euro in tien jaar tijd.
- Ondersteun uitbreiding van Bouwstroom-aanpak, wooncoöperaties en ouderenhuisvesting met gedeelde voorzieningen.
- Versnel industrialisering van de bouw met uniforme voorschriften, landelijke typegoedkeuringen en vraagbundeling.
- Benut de bestaande voorraad beter door splitsbeleid en vergunningsvrij woningdelen mogelijk te maken.
- Schaf vennootschapsbelasting en ATAD-heffing voor corporaties af.
- Breid WSW-borging uit voor de middenhuursector.
- Koppel inkomensgrenzen in de sociale huursector aan huishoudensgrootte.
- Koppel huurverhogingen in de corporatiesector structureel aan inflatie.
- Maak het voor corporaties makkelijker om bestaande woningen als sociale koopwoningen aan te bieden via verkoop onder voorwaarden.
Bron: cobouw.nl