DSM-hoofdkantoor combineert monument met hightech

Van oude ambachtsschool naar duurzaam kantoor met karakter

Het nieuwe hoofdkantoor van DSM Firmenich in Maastricht is geen doorsnee kantoorpand. Het is een combinatie van monumentaal erfgoed en moderne technologie, met duurzame ambities die tot in detail zijn doorgevoerd. De oude ambachtsschool vormt het historische hart, naast een gloednieuw, houten gebouw op de plek van een gesloopte bioscoop. De onderliggende parkeergarage werd behouden en hergebruikt, in lijn met de circulaire visie achter het project.

De twee gebouwen zijn verbonden door een licht atrium dat dient als centrale ontmoetingsruimte. Zo krijgt het geheel niet alleen een logische indeling, maar ook het beoogde clubhuisgevoel. Architect Broekbakema ontwierp het nieuwe volume met veel hout en een eigentijdse uitstraling, passend naast het monument met zijn ornamenten en metselverbanden.

Paris Proof én koninklijk geopend

De renovatie van de ambachtsschool is de eerste in Nederland die voldoet aan de Paris Proof-norm. Dat betekent: maximaal 50 kWh energieverbruik per m² per jaar. Een enorme prestatie voor een gebouw uit 1911, en reden genoeg voor koningin Máxima om de opening in mei 2024 persoonlijk te verrichten.

Die status werd overigens pas definitief na het eerste gebruiksjaar, waarin via sensoren en slimme meters moest worden aangetoond dat de theoretische prestaties ook in de praktijk gehaald worden. Geen aannames meer dus, maar harde data als bewijs.

Techniek als ruggengraat van duurzaamheid

Installateur Equans was verantwoordelijk voor het volledige installatietechnische hart van het gebouw. Van verwarming, koeling, ventilatie en sprinkler tot data, brandbeveiliging en het klimaatbeheer in de binnentuin. Alles draait op een slim systeem dat continu wordt aangestuurd op basis van realtime data, verzameld via een uitgebreid netwerk van sensoren.

Een opvallend aspect was de eis van de netbeheerder: het pand mocht geen stroom terugleveren. Om overbelasting te voorkomen, werd een functionaliteit ingebouwd die de zonnepanelen automatisch uitschakelt zodra teruglevering dreigt. Tot nu toe bleek dat nog niet nodig, mede dankzij de tachtig laadpalen in de parkeergarage. Die zorgen voor een constante energievraag.

Een project met veel primeurs

Het project scoorde niet alleen op energieverbruik, maar ging ook voor de hoogste Breeam-score: ‘Outstanding’. Dat vroeg om inzet van leveranciers, die hun producten in de Breeam-database moesten registreren – geen eenvoudige klus. Toch lukte het, met onder andere Signify en HC Groep als meewerkende partijen.

Ook het Well-certificaat stond op de verlanglijst. En net als bij de Paris Proof-status telde alleen wat meetbaar en aantoonbaar was, niet wat vooraf berekend werd. Volgens projectmanager Raymond Moest werd er tijdens de bouw continu gestuurd op onderbouwing en prestatie, wat inmiddels steeds meer de norm lijkt te worden bij duurzame projecten.

Geen WKO, maar warmtepompen op het dak

Een warmte-koudeopslag (WKO) bleek op deze locatie technisch niet mogelijk. De ondergrondse stroming was te sterk om warmte of koude vast te houden. De oplossing werd gevonden in lucht-waterwarmtepompen op het dak van het nieuwbouwdeel. Deze zijn netjes weggewerkt in geluiddempende behuizingen om overlast voor de omgeving te voorkomen.

Een project dat blijft bijblijven

Ondanks dat hij er tijdens de koninklijke opening niet bij kon zijn, blijft het project DSM Firmenich voor Moest een bijzonder hoofdstuk. Als geboren Maastrichtenaar komt hij er graag even langsrijden. Soms bewust met een omweg, gewoon om te zien hoe het erbij staat.

Bron: cobouw.nl