Bouw maakt Parijsdoelen onhaalbaar door CO2‑groei

Een recent internationaal onderzoek waarschuwt dat de wereldwijde CO₂-uitstoot door de bouwsector rond 2050 het huidige klimaat‑budget volledig opslokt. Zelf als alle andere sectoren hun uitstoot naar nul reduceren, blijft de bouw op het huidige pad voldoende CO₂ produceren om de doelstelling van 1,5 graad opwarming onhaalbaar te maken.

Explosieve groei van CO₂‑voetafdruk

Het onderzoek, uitgevoerd door wetenschappers van onder meer universiteiten in Beijing, Macau en Groningen, becijfert dat de CO₂-impact van de bouwsector in 2050 twee keer zo hoog is als nu. Ze voorspellen tussen 2023 en 2050 in totaal circa 440 miljard ton CO₂ – een volume dat ruimschoots genoeg is om het resterende wereldwijde koolstofbudget te overschrijden. Daarmee zou zelfs het ietwat ruimere doel van 2 graden opwarming buiten bereik komen.

Dat het zo’n vaart loopt, komt volgens de onderzoekers vooral door het massale en aanhoudend gebruik van materialen zoals cement, baksteen, staal, glas en andere metalen. De indirecte uitstoot – denk aan transport, productieprocessen en toeleveringsketens – is daarbij minstens zo belangrijk als de directe emissies van bouwplaatsen.

Structurele afhankelijkheid van CO₂‑intensieve materialen

In 1995 was de bouw nog verantwoordelijk voor ongeveer een vijfde van de wereldwijde CO₂-uitstoot; in 2022 was dat aandeel al opgelopen tot ruim een derde. Het aandeel van zware materialen in de totale voetafdruk is in drie decennia met ongeveer vijftig procent gestegen. Volgens de wetenschappers toont die stijging aan dat de sector gevangen zit in een “diepe structurele stilstand”. De huidige trends wijzen niet op afname.

De dominantie van cement en staal maakt het volgens hen lastig om snel over te schakelen op duurzamere of biobased varianten. Bestaande bouwmachines, toeleveringsketens en infrastructuur lenen zich zelden voor alternatieve materialen of circulaire bouwmethoden.

Wereldwijd ongelijke uitstootontwikkeling

De verwachte toename van de CO₂-uitstoot varieert sterk per regio. Voor gebieden als India, Afrika en het Midden-Oosten wordt de grootste groei voorspeld. Daartegenover staan regio’s als Europa, Noord-Amerika en sommige delen van Azië waar de uitstoot vermoedelijk zal stabiliseren. Alleen in China, nu goed voor bijna de helft van alle uitstoot door bouw, wordt een daling voorzien — mede vanwege bevolkingskrimp.

Het relatieve verschil betekent echter niet dat de absolute stijging in snelgroeiende gebieden gering is. Voor veel ontwikkelingslanden dreigt het debat over klimaat en betaalbare woningen samen te vallen met enorme druk op CO₂-emissies.

Noodzaak van snelle transitie in de bouwsector

De onderzoekers roepen op tot haast: zowel de toeleveringsketens als het materiaalgebruik moeten ingrijpend hervormd worden om de bouwsector op koers te krijgen met de klimaatdoelen. Biobased materialen, circulair ontwerp, modulair bouwen en innovatie in bouwmethoden zijn volgens hen cruciaal.

Daarbij is aandacht nodig voor regionale verschillen. Welvarende regio’s kunnen het zich veroorloven om te schakelen naar modulair en circulair bouwen. Groeiende steden in het mondiale zuiden hebben echter behoefte aan betaalbare én opschaalbare oplossingen — met oog voor klimaat én sociale opgaven tegelijk.

Bron: cobouw.nl