In de bouw wordt gevreesd voor de risico’s van mega bouwprojecten

1 juli 2019

Het bouwproject Zuidasdok in Amsterdam zag er zo mooi uit. Maar inmiddels ligt het stil. Er zijn de nodige problemen die niet gering zijn. Het budget is niet toereikend, er zijn veiligheidsrisico’s. Kortom: er kan niet verder worden gebouwd en het project loopt vertraging op. Hoeveel en wat dit extra gaat kosten is nog niet bekend. Ook de Botlekbrug in de buurt van Rotterdam is zo’n hoofdpijn dossier. Ook daarover stuurde verantwoordelijk minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur al een brandbrief naar de Tweede Kamer. Ook de Ringweg Groningen en het Knooppunt Hoevelaken hebben de minister er al toe genoodzaakt de Kamer slecht nieuws te brengen.

Deze projecten werden ontwikkeld en aanbesteed in een tijd dat Nederland in een diepe crisis zat en in de eerste periode daarna. Maar vandaag de dag gaat het zo goed in de bouw dat er geen personeel te krijgen is en dat bouwers voor veel betere prijzen kunnen werken. Dus zodra er problemen ontstaan worden hun mensen van het project gehaald en ligt het stil. Eerst moet er geld bij, anders wordt er niet verder gewerkt.

Komt het project Zuidasdok nog af?

De aanpassing aan de Zuidas, het Zuidasdok project, dreigt een ware ramp te worden. In 2015 startte de aanbesteding, deze werd in 2017 gewonnen door het consortium ZuidAs Plus, een samenwerking van een Duits en Amerikaans bedrijf en het Nederlandse Heijmans. Maar toen het project in 2017 most starten stond de economie er heel anders voor. Er was werk in overvloed, een tekort aan vakmensen en bouwmaterialen. De marges worden daardoor te laag, met als gevolg klagende bouwers. De bestuurders van de bedrijven die Zuidas Plus vormen, hebben dan ook hun beklag al gedaan bij de minister. Er moet meer geld bij, vooral omdat er wensen aan het project zijn toegevoegd en Rijkswaterstaat heeft geklaagd over de plannen, anders komt het niet goed met de Zuidas.

Een betere winstmarge voor de bouwers

Wat voor Zuidasdok geldt, geldt voor heel veel van dit soort complexe projecten. De bouwers nemen geen genoegen met een winstmarge van maximaal 3%. Ze vinden dat 4% toch wel het minimum is en willen het liefst een nog hogere winst. Zij nemen immers veel risico met zo’n complex project. Er moet een weg worden aangelegd, een weg in een tunnel en treinstation Amsterdam Zuid moet worden uitgebreid. Dat is geen eenvoudige klus. Onder leiding van een hoogleraar proberen de partijen er nu alsnog samen uit te komen zodat het project weer kan worden opgepakt. Deze zomer moet hierover meer duidelijkheid komen.

Maar er is nog meer drama. De Botlektunnel gaat veel meer kosten dan geraamd. De zeesluis bij IJmuiden kampt met een ontwerpfout wat vele honderden miljoenen meer gaat kosten. De ring rond Groningen komt er voorlopig niet omdat er flinke ruzie is tussen Rijkswaterstaat en de bouwers. De aanpassing van knooppunt Hoevelaken moet zelfs opnieuw nadat de aanvankelijke bouwers, VolkerWessels en BAM, de opdracht teruggaven omdat er geen overeenstemming kwam over de financiële risico’s.

Bron: NRC Next