Bewoners die overlast geven belanden vaak tussen wal en schip

In juli 2020 was een inwoner van Oss landelijk nieuws omdat hij zo wanhopig was dat hij nergens een woning kon krijgen dat hij zichzelf in brand stak en overleed. Overlast gevende bewoners zijn vaak een bron van zorg voor woningcorporaties en burgemeesters. Op grond van de “Wet Damocles” kan een burgemeester iemand verbieden om zich binnen een stad of wijk te vestigen. Dit leidt niet zelden tot schrijnende situaties. Het gaat vaak om zedendelinquenten, drugscriminelen of mensen die gevaar lopen, zoals de inwoner van Oss, die als getuige van een liquidatie op de radar stond bij criminelen.

Soms staan complete gezinnen op straat

Als in een woning drugs worden geproduceerd of als er andere criminele activiteiten worden ontdekt, heeft de burgemeester de mogelijkheid om zo’n woning tijdelijk te sluiten. Zo’n sluiting is per direct, waardoor een crimineel, maar vaak ook het gehele gezin, op straat komt te staan. Omdat deze mensen doorgaans zijn aangewezen op een sociale huurwoning, en corporaties informatie over overlast gevende bewoners met elkaar uitwisselen, is het vinden van andere woonruimte vaak bijna onmogelijk. Vanwege de krapte op de woningmarkt wordt het nog eens extra lastig.

Ombudsman Rotterdam trekt aan de bel over woningsluitingen

In Rotterdam werden in 2019 honderd woningen door burgemeester Aboutaleb gesloten. Hierdoor kwamen niet alleen criminelen op straat te staan, maar ook hun gezinnen. Vrouwen die met jonge kinderen in de daklozenopvang terecht kwamen zijn geen uitzondering. Want voor hen wordt vrijwel nooit vervangende woonruimte geregeld. De Rotterdamse ombudsman Anne Mieke Zwaneveld vindt vooral schrijnend dat vrouwen met jonge kinderen de dupe worden van een woningsluiting. Landelijke cijfers over woningsluitingen zijn niet bekend. Wel leert een rondgang langs burgemeesters dat zij niet allemaal voor dit middel kiezen, zo’n 30% probeert een oplossing te vinden. Voor drugscriminaliteit geldt dit doorgaans niet. Bij de ontmanteling van een drugspand gaat dit vrijwel altijd op slot.

Verplichte huisvesting zedendelinquenten

Wanneer een veroordeelde de straf heeft uitgezeten die is opgelegd, heeft de gemeente waar deze persoon woonde de plicht hem of haar terug te laten keren. Burgemeesters die op grond van de openbare orde probeerden te voorkomen dat een zedendelinquent terug wilde keren na detentie, werden door de rechter teruggefloten. Gemeenten zijn verplicht deze mensen te huisvesten, zeker als ze geen overlast (meer) veroorzaken. Hetzelfde geldt voor asielzoekers, die door het COA volgens een vastgesteld systeem over de gemeenten worden verdeeld.

Bron: NRC Next