Wat kunnen we doen aan de toenemende hitte in grote steden?

26 augustus 2022

Dit jaar werd Nederland opnieuw met een hittegolf geconfronteerd en met kortere periode van extreme hitte. Vooral in grote steden zijn de gevolgen daarvan goed te merken. De warmte blijft er veel langer hangen en de temperatuur loopt er verder op dan in buitenwijken. Dit probleem is er natuurlijk niet alleen in Nederland. Wereldwijd kampen minstens 1,7 miljard mensen met hittestress in de steden. Als er niets gebeurt dan zijn de temperaturen in grote steden aan het einde van de 21e eeuw misschien wel 4 graden hoger dan nu. Vooral arme mensen lopen hierdoor risico’s.

Zoeken naar oplossingen

De hitte in grote steden wordt als probleem al enige tijd onderkend. De Cool Coalition, een samenwerkingsverband van 120 organisaties onder de vlag van de VN, presenteerde op de klimaattop in Glasgow in 2022 een programma om steden af te laten koelen. Op internet werd een hitte-actieplatform gelanceerd. Hier kunnen beleidsmakers informatie vinden welke maatregelen genomen kunnen worden om de hitte in steden te bestrijden.

Wat kunnen we doen aan de toenemende hitte in grote steden

Goede planning tegen hitte

Bij het inrichten van wijken in steden moet rekening worden gehouden met het bestrijden van hitte. Zo kan bij het bouwen van huizen en bedrijfspanden rekening worden gehouden met de dominante windrichting. Het aanleggen van waterpartijen en groenstroken en parken moet op zodanige wijze dat de koelte die ze bieden zo optimaal mogelijk wordt benut. Ook het aanleggen van voetgangersgebieden en fietspaden met veel schaduw is belangrijk. Als wandelen of fietsen aangenaam is kan het autoverkeer, dat uiteraard ook verantwoordelijk is voor extra hitte in de steden, worden teruggedrongen.

Bomen planten tegen hitte

De aanplant van bomen zet wel degelijk zoden aan de dijk voor de bestrijding van hitte in steden. Een straat met bomen is tot wel 3 graden koeler dan een straat waar geen bomen staan. Een bomengroep of park zorgt voor gemiddeld 7 graden afkoeling. Bomen zorgen niet alleen voor afkoeling, ze vangen ook CO2 op, zorgen voor een goede regulering van regenwater en voor meer biodiversiteit. Ook de keuze voor wegdek kan het verschil maken. Door te kiezen voor betere alternatieven voor standaard asfalt en beton kan de temperatuur met zo’n 5 graden zakken. Ook wordt buiten werken voor degenen die dit beroepshalve doen aangenamer.

Koele gebouwen met minder airco

Door gebouwen zodanig te ontwerpen dat ze minder energie nodig hebben om koel te blijven kan een belangrijke bijdrage worden geleverd aan het afkoelen van de steden. Zo moet worden voorkomen dat er rond 2050 wereldwijd zoveel airconditioners in gebruik zijn dat deze net zoveel energie verbruiken als de economie van Japan, de VS en Duitsland samen anno 2022. Een alternatief kan zijn om een stadskoelsysteem aan te leggen dat meerdere gebouwen kan koelen. Daarnaast moeten er plaatsen komen waar inwoners verkoeling kunnen zoeken, zoals bioscopen, winkelcentra, parken en zwembaden. Schone energie blijft heel belangrijk, maar maatregelen tegen hitte zijn inmiddels minstens zo belangrijk geworden.

Bron: Het Financieele Dagblad