EU wil woningbouw versnellen met versoepelde regels

Een Europees antwoord op de woningcrisis

De Europese Commissie komt met een ambitieus actieplan om het woningtekort in Europa aan te pakken. In een document van 21 pagina’s wordt gesproken over een sociale crisis die verder gaat dan een gebrek aan woningen. De Commissie noemt de situatie zorgwekkend: het tekort aan betaalbare woonruimte ondermijnt de sociale samenhang en vormt een bedreiging voor de Europese concurrentiekracht.

Hoewel volkshuisvesting in principe een nationale bevoegdheid is, probeert Brussel nu met een reeks aanbevelingen en ondersteunende maatregelen toch invloed uit te oefenen. Niet alleen Nederland, maar vrijwel alle EU-lidstaten worstelen met woningnood. De oorzaken zijn vaak regionaal verschillend, en juist daarom wil de Europese Commissie handvatten bieden die lokaal toepasbaar zijn.

Staatssteun voor het middensegment verruimd

Een van de opvallendste voorstellen is de verruiming van de staatssteunregels. Waar die eerder alleen ruimte boden voor het subsidiëren van sociale woningbouw, kunnen overheden straks ook het bouwen van woningen in het middensegment financieel ondersteunen. Dat biedt meer ruimte voor projecten die nu vaak vastlopen op financiële haalbaarheid.

Met deze wijziging komt Brussel tegemoet aan een langgekoesterde wens van Nederland. Jaarlijks worden in de EU zo’n 1,2 miljoen woningen gebouwd, maar volgens de Commissie zijn er zeker 650.000 extra nodig om het tekort in te lopen. Door regels te versoepelen, hoopt men de bouwproductie op te schroeven.

Milieuregels onder de loep

Ook regelgeving op het gebied van milieu – zoals stikstofnormen – komt in beeld. In Nederland liggen juist die regels regelmatig aan de basis van vertraagde of afgeblazen bouwprojecten. De Europese Commissie heeft aangekondigd tot 2027 een analyse te maken van welke milieuregels het bouwen bemoeilijken.

In datzelfde jaar wil ze komen met voorstellen om de administratieve lasten te verlagen en vergunningprocedures te versnellen. Of dat ook daadwerkelijk leidt tot versoepeling van bijvoorbeeld stikstofregels, blijft voorlopig onzeker, maar de intentie is er.

Aanpak toeristische verhuur

Een ander actueel onderwerp is de toeristische verhuur via platforms als Airbnb. In steden zoals Amsterdam leidt dit al jaren tot discussie, omdat het aanbod voor reguliere woningzoekenden verder onder druk komt te staan. De Commissie werkt daarom aan een wetsvoorstel dat in het vierde kwartaal van 2026 wordt verwacht.

Het doel is om de lokale regelgeving te harmoniseren en tegelijkertijd juridische zekerheid te bieden aan zowel gemeenten als verhuurplatforms. Daarmee wil Brussel het evenwicht herstellen tussen toerisme en de beschikbaarheid van woonruimte.

Investeringen en personeelstekorten

Naast wet- en regelgeving richt het actieplan zich ook op de praktijk. Er komt meer aandacht voor het stimuleren van investeringen in woningbouwprojecten, en voor het aanpakken van personeelstekorten in de sector. Met speciale trainingsprogramma’s moeten bouwvakkers sneller en doelgerichter worden opgeleid.

De druk op Brussel om nu écht werk te maken van het woningtekort komt mede voort uit de Europese verkiezingen van juni 2024. Uit onderzoek blijkt dat woningbouw voor veel kiezers een belangrijk thema was. In dat licht wordt de opkomst van nationalistische partijen mede gezien als een signaal dat de EU snel en doeltreffend moet handelen.

Bron: fd.nl