Wat doet het gedrag van de ondernemer met de groei van zijn bedrijf?

Ben Tiggelaar, bedrijfskundige en onder andere bekend van zijn boeken en columns in NRC Next, verdiept zich in het gedrag van leiders van wie het bedrijf groeit. De crisis binnen Forum voor Democratie eind 2020 vormde daarvoor dankbaar studiemateriaal. Uit eerder onderzoek bleek al dat ondernemingen verschillende fases doormaken. In het begin is alle gericht op overleven, een plaats veroveren. Als het bedrijf in de laatste fase verkeert staan ondernemer en bedrijf veel meer los van elkaar. Het bedrijf wordt feitelijk geleid oor managers die prima weten wat er van hen wordt verwacht.

Een crisis bepaalt vaak de volgende fase

Opvallend is dat aan een nieuwe fase in een onderneming het gedrag van de leider vaak een belangrijke rol speelt. Als een organisatie groeit dan komt er een moment waarop de mensen die er werken het niet langer accepteren dat alle belangrijke beslissingen door één persoon worden genomen. Er staan nieuwe leiders op en taken worden verdeeld. Dit proces herhaalt zich vaak nog verschillende keren. Lang niet alle leiders zijn geschikt om een manager te worden die in staat is om de ‘macht’ te delen en taken en verantwoordelijkheden aan anderen over te laten.

Leiders hebben moeite met delegeren

Ben Tiggelaar interviewde voorzijn onderzoek niet alleen managers maar ook hun medewerkers en hun familie. Daaruit kwam naar voren dat het gedrag van leiders van een groeiende organisatie vooral te maken had met het slecht kunnen delegeren van taken. Een leider moet meegroeien met het bedrijf. In het begin is creatief leiderschap vaak essentieel. Met nieuwe ideeën kan het bedrijf groeien en zich verder ontwikkelen. Maar als het bedrijf een stabiele fase heeft bereikt, dan kunnen creatieve ideeën die steeds weer een omslag van de organisatie vragen, verdere groei juist belemmeren. Het komt vaak voor dat de oprichter van een bedrijf aan de kant wordt gezet als blijkt dat hij verdere groei van het bedrijf in de weg staat. Soms blijft zo’n oprichter nog een tijdje aan het bedrijf verbonden als adviseur. Maar heel vaak stort hij of zij zich op een nieuw project: een nieuw bedrijf, of een nieuwe politieke partij.

Bron: NRC Next