Woningbouw onderaan bij stroomprioriteit ACM

Nieuw prioriteitenkader zet woningbouw op achterstand

Per 1 januari 2026 krijgen projecten met een maatschappelijk belang voorrang bij aansluiting op het stroomnet. Dat klinkt positief, zeker voor woningbouw. Maar wie de lijst van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) goed bekijkt, ziet dat woningbouw pas helemaal onderaan in de prioriteitenladder verschijnt.

Projecten die direct helpen om netcongestie op te lossen, krijgen voorrang. Daarna volgen onder meer ziekenhuizen, defensie, politie, infrastructuur en telecom. Onderwijs, openbaar vervoer, warmtevoorziening en woningbouw sluiten de rij.

Kleinverbruiker verliest voorrang

Tot nu toe werd woningbouw vaak geholpen door de vaste voorrang voor kleinverbruikers, die automatisch netcapaciteit kregen gereserveerd. Dit onderscheid tussen groot- en kleinverbruikers verdwijnt per 1 juli 2026. De reden: het past niet in de nieuwe logica van maatschappelijk belang die de ACM hanteert.

Woningbouw moet zich voortaan op gelijke voet melden met andere aanvragen – ook als het gaat om relatief kleine aansluitingen. En dat terwijl bouwprojecten in Nederland vaak op lange termijn worden voorbereid, waardoor snelheid bij de aansluiting essentieel is om projecten op tijd te realiseren.

Grote steden en VNG luiden de noodklok

De vier grote steden – Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht – waarschuwden eind 2025 al dat 160.000 woningen en voorzieningen gevaar lopen door deze wijziging. Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) sloot zich aan bij deze zorgen.

Nu het kader officieel gepubliceerd is, klinkt de kritiek opnieuw. Volgens de VNG zorgt het ontbreken van automatische capaciteitstoewijzing ervoor dat projecten vertragen of zelfs stilvallen. Bovendien legt de nieuwe regeling extra administratie en financiële risico’s bij gemeenten, die aanvragen nu al in een vroege planfase moeten indienen om überhaupt een kans te maken.

Branche luidt alarmbel om woningbouwproductie

Ook Bouwend Nederland spreekt zich fel uit tegen het besluit van de ACM. Volgens de brancheorganisatie is het onbegrijpelijk dat woningbouw onderaan bungelt, juist omdat nieuwbouwwoningen met ‘netbewuste’ voorzieningen vaak helpen bij het ontlasten van het stroomnet.

De vrees is groot dat woningbouwlocaties straks in de wachtrij belanden. En met een al nijpend woningtekort in Nederland leidt dat tot vertraging, stilval en onzekerheid. “Zonder voorrang op stroomaansluiting kunnen we onvoldoende vaart maken met woningbouw”, waarschuwt Bouwend Nederland in een reactie.

Bron: cobouw.nl