Bouwsector verwacht recordwinsten door volle orderboeken en sterke vraag

Volle orderboeken en stijgende marges geven bouw ongekende rugwind

De bouwsector beleeft een uitzonderlijk positieve periode, waarin marges stijgen en de orderboeken voller raken dan ooit. Marjon Scholten, voorzitter van de sectorgroep bouw bij PwC, noemt de vooruitzichten “ongekend gunstig”. Volgens haar liggen de kansen voor het oprapen dankzij een indrukwekkende bouwopgave: van woningtekorten tot verouderde infrastructuur, en van energienetuitbreiding tot defensiehuisvesting.

Deze groeiende behoefte aan bouwcapaciteit biedt bedrijven de mogelijkheid om betere prijzen en condities af te dwingen. Het zijn niet langer de bouwbedrijven die moeten concurreren om opdrachten, maar de opdrachtgevers die moeten concurreren om capaciteit. Dat geeft bouwers een sterkere onderhandelingspositie, en dat resulteert in hogere marges.

Stijgende winstmarges in zicht

Bouwbedrijven lijken eindelijk in staat om hun winstmarges structureel te verhogen. Sommige geven zelfs aan hun marges op korte termijn te kunnen verdubbelen, van gemiddeld drie naar zes procent. Al blijft het, zoals Scholten benadrukt, een projectgedreven sector met inherente risico’s. Absurd hoge marges zijn volgens haar niet wenselijk, vooral omdat het vaak gaat om publiek gefinancierde projecten.

Een oververhitte markt blijft overigens uit door belemmerende factoren zoals stikstofwetgeving, woningbouwregelgeving en beperkte overheidsbudgetten. Toch is de trend duidelijk: de sector is aan het verschuiven van lage prijzen en hoge risico’s naar langetermijnsamenwerkingen, alliantiecontracten en raamovereenkomsten waarin capaciteit langdurig wordt vastgelegd.

Investeringen en overnames weerspiegelen nieuw vertrouwen

De sterke marktdynamiek trekt ook de aandacht van investeerders. Private equity-partijen tonen hernieuwde interesse in de bouwsector, net als institutionele beleggers. Recente overnames, zoals die van onderdelen van VolkerWessels door Triton en de activiteiten van Van Wijnen door HAL, illustreren het groeiende vertrouwen in de toekomstige winstgevendheid.

Met de overname van de Nederlandse activiteiten van VolkerWessels door Boskalis ontstaat zelfs een nieuwe marktleider met een omzet van ruim zeven miljard euro. Volgens Scholten zullen meer overnames volgen, vooral binnen segmenten die raken aan de energietransitie en infrastructuur.

Innovatie als sleutel tot meer productiviteit

Ondanks de gunstige vooruitzichten, liggen er nog kansen op verbetering. De sector scoort al jaren laag op arbeidsproductiviteit en loopt achter met innovatie. Scholten ziet digitalisering, automatisering en industrialisering als belangrijke thema’s. Ze wijst erop dat de R&D-uitgaven in de bouw slechts één procent van de omzet bedragen – veel te weinig om structureel te innoveren.

De oorzaak? De bouw is traditioneel en projectmatig van aard. Elk project is uniek en vraagt om maatwerk. Daarnaast hebben bedrijven jarenlang weinig vet op de botten gehad, wat remmend werkte op investeringen in vernieuwing.

Vraag naar schaal en volume als voorwaarde voor innovatie

Voor echte innovatie is volume nodig. Zonder voldoende opdrachten renderen investeringen in bijvoorbeeld woningbouwfabrieken onvoldoende. De afzet blijft achter door wet- en regelgeving, locatiegebrek en politieke onzekerheid. Een consistenter bouwbeleid en regie van de overheid zouden hier uitkomst kunnen bieden.

Volgens Scholten zouden bouwers ook met minder mensen meer kunnen doen, als ze investeren in technologie en processen. Maar dan moet de overheid wel zorgen voor afzetgarantie, zoals bijvoorbeeld bij de bouw van defensievastgoed.

Verduurzaming onder druk door prijsdruk

Opvallend is dat de verduurzaming van de sector momenteel een stap terug lijkt te doen. Door bezuinigingen en het minder dwingend maken van duurzaamheidsregels zoals de CSRD, wordt prijs weer leidend bij aanbestedingen. Dat zet investeringen in groene oplossingen onder druk. En dat terwijl publieke en semipublieke opdrachtgevers juist het verschil zouden moeten maken door maatschappelijke waarde voorop te stellen.

De bouw zit in de lift, maar de uitdaging is om de kansen duurzaam te benutten. De komende jaren worden veelbelovend – en dat biedt volop ruimte voor strategische keuzes.

Bron: cobouw.nl