Appartementen winnen terrein in Nederlandse woningbouw

Minder ruimte, meer appartementen

Waar ooit de ruime eengezinswoning met tuin het ideaalbeeld was, kiezen projectontwikkelaars vandaag de dag steeds vaker voor compactere woonvormen. Nieuw onderzoek van het Kadaster laat zien dat het aandeel nieuwbouwprojecten dat volledig uit appartementen bestaat, bijna is verdubbeld sinds 2018. Een duidelijke koerswijziging, ingegeven door betaalbaarheidseisen en politieke druk om binnenstedelijk te bouwen.

In 2024 bestaat inmiddels één op de vijf nieuwbouwprojecten uitsluitend uit appartementen. Ook het aantal projecten met een mix van appartementen en eengezinswoningen zit flink in de lift. De grote eengezinswoning daarentegen raakt langzaam op de achtergrond.

Compact bouwen wordt de norm

Niet alleen worden huizen kleiner, ook tuinen, balkons en andere buitenruimtes moeten steeds vaker wijken. In 2023 was meer dan de helft van alle nieuwbouwwoningen in Nederland een appartement. En daarvan had een aanzienlijk deel een woonoppervlak van minder dan 75 m².

Volgens databureau Brainbay is er een duidelijke verschuiving gaande naar kleinere nieuwbouwwoningen. Ontwikkelaars passen hun plannen aan om binnen de gestelde grenzen van prijs en ruimte toch rendabel te blijven. Daarbij wordt steeds vaker gekozen voor gestapelde bouw en efficiëntere plattegronden.

Wetgeving en kosten dwingen tot kleinere woningen

De Wet regie op de Volkshuisvesting legt ontwikkelaars stevige eisen op. Zo moet twee derde van alle nieuwbouw ‘betaalbaar’ zijn. Voor koopwoningen betekent dat een maximale verkoopprijs van €405.000, voor huurwoningen een grens van €1185 per maand. In combinatie met hoge bouwkosten en stijgende grondprijzen maakt dit dat er minder ruimte is voor grote huizen.

Ontwikkelaars reageren hierop door compacter te bouwen. Het resultaat is een woonaanbod dat steeds meer gericht is op alleenstaanden en kleinere huishoudens, die inmiddels bijna 40% van de markt vertegenwoordigen.

Niet elke kleine woning is geschikt

Toch schuilt er een risico in deze trend. De groei van het aantal eenpersoonshuishoudens komt vooral door vergrijzing. En hoewel deze groep kleiner wil wonen, is hun behoefte anders dan die van starters.

Alleenstaande ouderen zoeken naar woningen die levensloopbestendig zijn, liefst in een rustige, groene omgeving of aan een hofje. Een klein appartement op de vierde verdieping van een drukke binnenstad zal hen dus minder snel aanspreken.

Van huis met tuin naar slimme stadswoning

Ondanks de verschuiving richting kleiner en compacter, blijft Nederland in Europees perspectief nog altijd een echt ‘eengezinswoningland’. In 2023 woonde 79% van de Nederlanders in een woning met een eigen tuin, tegenover een Europees gemiddelde van slechts 52%.

De grote vraag is dan ook: blijft het bij een trendverschuiving, of verandert de wooncultuur structureel? Eén ding is zeker: de woningmarkt beweegt, en projectontwikkelaars bewegen mee.

Bron: fd.nl