Optoppen en splitsen bieden slimme oplossing voor woningtekort

Woningtekort vraagt om creatieve oplossingen binnen de bestaande stad

Het woningtekort is inmiddels een oud zeer. Toch zijn er mogelijkheden dichterbij dan menigeen denkt. Niet alleen bijbouwen in weilanden, maar ook slimmer omgaan met wat er al is. Zoals in Rotterdam, waar bezoekers tijdens de Dakendagen letterlijk boven op een oplossing klimmen: Didden Village.

Op het dak van een pand aan de Beatrijsstraat staan drie felblauwe huisjes, geplaatst in 2006 door architectenbureau MVRDV. Ze vormen samen een minidorpje met een pleintje, bankjes en steegjes. Wat begon als een praktische wens voor meer slaapkamers, groeide uit tot een iconisch voorbeeld van hoe optoppen niet alleen functioneel, maar ook inspirerend kan zijn.

Optoppen levert extra woonruimte én waarde op

Het idee om extra woningen of kamers op daken te realiseren is allesbehalve nieuw, maar krijgt in tijden van woningnood hernieuwde aandacht. Kant-en-klare units – met badkamer, elektra en beglazing – worden tegenwoordig met een hijskraan op het dak gezet. Dat gebeurt binnen een dag en kost ongeveer €2.500 per vierkante meter.

Een investering, zeker, maar wel één die ook de woningwaarde verhoogt. Toch zijn er obstakels. Niet elk dak is geschikt, en wie in een appartement woont, krijgt te maken met de VvE en vragen over eigendom van het dak.

Van optoppen naar splitsen: nieuwe vormen van verdichten

Platform Woonopgave ziet vooral kansen in het splitsen van bestaande woningen. In veel steden zijn huishoudens kleiner geworden – van gemiddeld 3,2 personen naar 2,1 – en is er behoefte aan compacte, zelfstandige woonunits.

Door woningen op te delen kunnen duizenden betaalbare woningen worden gerealiseerd, zonder extra grondbeslag. Dat versterkt bovendien de levendigheid in buurten, verhoogt de sociale cohesie en zorgt voor meer draagvlak voor voorzieningen.

Van je bejaarde moeder tot je studerende kind

Sinds september probeert Platform Woonopgave particuliere woningbezitters bewust te maken van de mogelijkheden die hun woning biedt. Niet als moreel appel, maar als praktische uitnodiging: misschien is er wel ruimte voor een kind dat nog thuis woont, een ouder die zorg nodig heeft, of een huurder die wat extra inkomsten oplevert.

Een mooi voorbeeld is te vinden in Amsterdam, waar appartementencomplex De Burman duurzaam werd gerenoveerd én opgetopt. Met de opbrengst van negen nieuwe appartementen werd de renovatie betaald – een circulair model dat smaakt naar meer.

Tiny Penthouses als kunstzinnige oplossing voor verdichting

Ook op de Architectuur Biënnale in Venetië is deze trend zichtbaar. Architect en ondernemer Hedwig Heinsman presenteert er haar project Tiny Penthouses: kleine, flexibele woonruimtes bovenop bestaande gebouwen, geprint met 3D-technologie en gemaakt van gerecycled materiaal.

Heinsman wil zo niet alleen woningen toevoegen, maar ook het daklandschap van steden visueel verrijken. Geen grijze massa meer, maar een levendig landschap vol vormen en functies. “We moeten af van de gebouwde spreadsheet,” zegt ze, verwijzend naar de eenvormigheid van veel stedelijke architectuur.

De moraal? Wie omhoog kijkt, ziet ruimte.

Bron: fd.nl